“Dirilen Şarkılar/
k̆enexajige Voredxer”
“Dirilen
Şarkılar/ k̆enexajige
Voredxer”, Murat Özden’in Çerkesçe (Adigece) şarkılardan oluşan albümünün adı.
“Dirilen
Şarkılar/ k̆enexajige Voredxer” adlı albümde on altı Çerkesçe şarkı yer alıyor.
Bu onaltı Çerkesçe şarkıdan yedisi Bilecik- Poyra Köyü’nden Hatko Hable’den,
biri de İzmir- Arıkbaşı Köyü’nden derlenmiş. Poyra Köyü’nden Mustafa
Saadet’in elli yıldır sürdürdüğü alan çalışmasıyla derlediği şarkılar da
albümde özgün hallerine özen gösterilerek seslendirilmiş.
Murat
Özden ile “Dirilen Şarkılar/ k̆enexajige Voredxer” adlı albümü ve diğer çalışmalarına
ilişkin kısa bir görüşme yaptım. Murat Özden şunları söyledi:
“Ülkemizde
neredeyse bin kadar Çerkes Köyü var. Eğer Kültür Bakanlığı desteğinde, bu
köylerde ciddî bir derleme çalışması yürütülse ve yayınlansa, binlerce şarkılık
bir Çerkesçe şarkı repertuarımız olur.”
“Dirilen
Şarkılar/ k̆enexajige
Voredxer” adlı bu Çerkesçe albümün piyasaya çıkmasından sonra, birçok kişi
Murat Özden’e ulaşmış; bildikleri otantik Çerkes şarkılarının değerlendirilmesi
için kendisine vermişler.
“Dirilen
Şarkılar/ k̆enexajige
Voredxer” adlı albümdeki Çerkesçe şarkılardan onu Murat Özden, altısı da Albina
Özden tarafından seslendirilmiş.
“Murat
Özden ekliyor:
“1970'li yıllarda dernekler çevresine toplanmış olan Çerkes gençlerinin
tamamı yoksul ve köylü gençlerden oluşuyordu. Kendine güven ve bilgi birikimi
olarak yetersizdiler. Sağ kesimlere mensup olanların bulundukları siyasî ortamlar
kimliklerini ifade etmelerine uygun değildi. Sol kesimler içinde yer alan
gençler de ne Çerkes meselesini sol kesimlere anlatabilmişler, ne de sol
kesimlerin Çerkes meselesine ilgi duymasını sağlayabilmişlerdi.
Bugün kamuoyu önünde tartıştığımız anadili eğitimi, anadilde televizyon
ve radyo yayını, özerklik, azınlıklar lehine pozitif ayrımcılık gibi
kavramaların hiç birini tartışmıyorduk. Çünkü bilmiyorduk. Değil bu talepleri
dile getirmeyi, Çerkesçe şarkı söylemeyi, şiir okumayı, tiyatro izlemeyi, roman
okumayı, televizyon ve radyo izlemeyi hayal bile edemiyorduk.”
Murat
Özden, ozgurcerkes.com’da yazdığı “Afeşij Emin ve Dirilen Diaspora
Çerkes Şarkıları” başlıklı makalesinde şöyle yazıyor:
“Afeşij Emin adında bir adam çıktı,1977 yılında Bağlarbaşı Kafkas Kültür
Derneği'nin desteği ile Çerkesçe şarkılardan oluşan bir kaset yaptı. Şimdi
içinizden bazıları, “ne olmuş yani, bir kaset yapmak o kadar önemli bir şey mi”
diyebilir. Böyle diyenlere, 1999 yılında “yaptığım kasette, Kürtçe bir şarkı
söyledim” diyen Ahmet Kaya'nın nasıl linç edilip yurt dışına kaçmak zorunda
kaldığını hatırlatmak isterim.
1970'li yıllarda kamuya açık alanda, Çerkesçe şarkı söylemeyi
düşünmekten bile korkuyordu Çerkesler.”
“Dirilen Şarkılar/ k̆enexajige Voredxer”, Murat Özden’in ilk Çerkesçe
müzik albümü, ancak müzik alanındaki çalışmalarına canla-başla devam ediyor.
Murat Özden, 1970’li yıllardan beri anadili Çerkesçe’nin yaşaması,
geliştirilmesi ve geleceğe kurumsal olarak taşınması için fedakârca mücadele
ediyor. İki de yayımlanmış kitabı var: “Ulusal Sorun ve Çerkeslerin Konumu “(1979)
ve “Çerkes Siyasallaşmasının Öncüleri” (2018).
Murat Özden, 1980’de yayın hayatına başlayan “Kültürel Dergi Nıbceĝu”nun
da sahip ve yazı işleri müdürü.
12
Eylül 1980 Darbesi’nin hışmına uğrayan ve “bölücülük”ten de yargılanan Murat
Özden şu sıralar bir yandan Çerkesçe müzik çalışmalarını, diğer yandan da “Manyas
Çerkes Sürgünü” yle ilgili hacimli kitap çalışmasını hummalı bir şekilde
sürdürüyor; ozgurcerkes.com, cherkessia.net, kafkasevi.com adlı internet
sitelerinde de makaleleri yayımlanıyor.
Yayımlanan Çerkesçe bu albümüne ait
bilgiler de şöyle: “Dirilen Şarkılar/ k̆enexajige Voredxer” - Anadolu'dan
Çerkes Şarkıları; Yapım: Ütopya Müzik; Düzenleme: Olcayto Art; Solistler:
Albina Özden ve Murat Özden.
“Dirilen Şarkılar”ı, mutlaka müzik
marketlerden edinmeli ve dinlemelisiniz.
Bir sonraki makalemde buluşmak
dileğiyle sağlıcakla kalın.
(13 II 2010)
Ali İhsan Aksamaz
https://www.kitapyurdu.com/yazar/ali-ihsan-aksamaz/367.html
