9 Haziran 2022 Perşembe

“Ç̆umeneri ndğalepe xe ok̆ok̆limeri p̆k̆idatminonan!”

 


“Ç̆umeneri ndğalepe xe ok̆ok̆limeri  p̆k̆idatminonan!”

 

(Goʒ̆otkvala: Andğaneri musafiri çkimi ren Selçuk Simsimi. Selçuk Simsimi, gamiçkvineri ketabepe muşişen viçinop: “19 do 20. Oşʒ̆anuraşi Abazepeşi P̆olit̆ik̆uri Tarixi (1770- 1993)” do “Ar Çkva Dobadona Va Miğunan/ Apxazetişi Timoşnetinobaşi Lima (1992- 1993)”.  Selçuk Simsimişi jur ketabiti Gamamçkvale Apraşen kogamaxtu. Maartani ketabi muşi tişen k̆udelişa vik̆itxi. Aya ketabi xesti komiğun; K̆uşba Erolik eya oçukare momçereret̆u, ar-jur ʒ̆ana ʒ̆oxle. Majurani ketabi muşi xes va miğun mara aya ketabişen namtini but̆k̆apeşi fot̆ok̆op̆epe vik̆itxeret̆i. Selçuk Simsimi k̆ala ar int̆erviu dop̆i; biyografi muşişen, noçalişepe muşişen do Abxazetişi andğaneri xalişen bğarğalit. Ali İhsan Aksamazi)

+

Ali İhsan Aksamazi: Selçuk begi, tkvanti ginonanna, biyografi tkvanişen molamişinit do int̆ervius eşo gevoç̆k̆at. Uçveri p̆ap̆ulepe tkvani mundes Apxazetişi namu noğaşen Anat̆oliaşa moxterenan? Tkvan nak̆otxani jenerasyonişen ret?  So do mundes dibadit? Namu nʒ̆opulapes igurit? Aʒ̆i so skidut do mu dulya ikipt? Çileri reti? Berepe giqonunani? Turkuli nenaş gale, namu nenape giçkinan?

Selçuk Simsimi: Xelak̆aoba, Ali İhsan begi. P̆ap̆ulepe çkimi Abazepeşi etnografiuri lamtinalepeşen Sažepeşen/ Cikepeşen moxtimeri renan.  Andğaneri Bzipi do Host̆a coxoni ğalepeşi şkas dixapeşen, mcveşi coxo muşiten Ç̆it̆a Apxazetişi dixapeşen mendiçkvinerenan Anat̆oliaşa, 1864 ʒ̆anas. Ma maxutani jenerasyonişen vore. 1974 ʒ̆anas Holandias dovibadi. Geç̆k̆apuroni nʒ̆opulaşi ar noʒ̆ile Holandias, majura dido noʒ̆ileti Turkiyes doviguri. Universit̆et̆işi gurapa-gamantanati noğa Sakarya doviguri. Mamgurapale vore mara eya dulya va vikip ma. Noğa Sakarya- Akyazis ticaretiş dulya vikip. Çileri va vore. Turkuli nenaşi gale, armʒika Felemenk̆uri nena, armʒikati Abazuri nena mağarğalen.  

Ali İhsan Aksamazi:  Maartani ketabi tkvani, “19 do 20. Oşʒ̆anuraşi Abazepeşi P̆olit̆ik̆uri Tarixi (1770- 1993)” coxoni ketabi tkvani gamiçkvinu 2016 ʒ̆anas. Aya ketabi tkvani mundes oç̆arus geoç̆k̆it? Muk̆o t̆irajiten gamiçkvinu aya noçalişe tkvani? Aya ketabi tkvani dobağineri inç̆elinui? Edo eya nç̆ela mok̆ʒ̆ondesi? Ketabi tkvani çkva nenapeşa goiktirinui?

Selçuk Simsimi: Noçaliçes kogevoç̆k̆i 2012 ʒ̆anas. Noçalişepe çkimi ar- jur goçkvaneri speros vikip ma. Aya speropeşen maartaniten,  “19 do 20. Oşʒ̆anuraşi Abazepeşi P̆olit̆ik̆uri Tarixi (1770- 1993)” coxoni ketabi çkimi gamiçkvinu 2016 ʒ̆anas. Maartani ketabi çkimi mağali t̆irajiten jur fara gamiçkvinu. Aya ketabi çkimi milletis oçinapu şeniti Turkiyeşi dido noğape do oput̆epes organizasyonepe iʒ̆opxinu. Apxazetisti oçinapuşi organizasyoni ixorʒelinu. Emuşeniti eya nç̆ela dido momʒ̆ondu do dido vixeli ma. Maartani ketabi çkimi aʒ̆işa majura nenapeşa va goiktirinu do eşo va gamiçkvinu.

Ali İhsan Aksamazi: Majurani ketabi tkvani ren “Ar Çkva Dobadona Va Miğunan/ Apxazetişi Timoşnetinobaşi Lima (1992- 1993)”. Aya ketabi tkvaniti Gamamçkvale Apraşen kogamaxtu; aya komiçkin. Mara aya ketabi tkvani xes va miğun. Edo tişen k̆udelişa va mak̆itxu eya. Mara ketabi tkvanişen xvala namtini but̆k̆apeşi fot̆ok̆op̆epe xes komiğun do xvala eya but̆k̆ape vik̆itxeret̆i. Mundes gamiçkvinu aya ketabi tkvani? Aya ketabi tkvani mundes oç̆arus geoç̆k̆it? Ketabis muk̆o but̆k̆a gežin? Akoni Apxaz- Abazepek ketabi tkvani dobağineri inç̆elesi? Aya ketabi tkvani, çkva nenapeşa goiktirinui?

Selçuk Simsimi: “Ar Çkva Dobadona Va Miğunan/ Apxazetişi Dudmoşnetinobaşi Lima (1992- 1993)” coxoni ketabi çkimişi oç̆arus 2016 ʒ̆anaşen ʒ̆oxle kogevoç̆k̆eret̆i. Maartani ketabi çkimi gamiçkvinuşi, aya ketabi oçodinu şeni şurdoguriten doviçalişi ma. Edo gamiçkvinu 2018 ʒ̆anas. Jur ketabi çkimiti Gamamçkvale Apraşen kogamaxtu. Ketabis gežin 727 but̆k̆a; Apxezitişi Dudmoşnetinobaşi Lima tişen k̆udelişa rabisk̆epeten, limaşen ʒ̆oxleni do uk̆uleni orape gak̆itxenan. Aya ketabik Apxazetişi hak̆onoba mtelis gamognapaps do Kortu oktalapeşi mʒudi tarixiş teoriepesti nena guktiraps. Aya ketabi çkimiti maartani ketabi çkimi steri dido inç̆elinu.  Çkvadoçkva noğape do oput̆epes oçinapuşi organizasyonepe iʒ̆opxinu. Ketabi çkimi Abazuri nenaşa guiktirinu. Mara p̆andemişi sebebiten, ketabişi Abazuri versiyoni aʒ̆işa va gamiçkvinu. P̆andemi diçodaşi, ketabişi Abazuri versiyonişi oçinapu Apxazetisti  ixorʒelinasunon.  Ketabişi monžineri do xampineri majurani versiyoni p̆andemişi sebebiten aʒ̆i xes eşo pşinaxup ma.

Ali İhsan Aksamazi: Akoni namtini Apxaz- Abaza gamantanerepe tkvanik xalk̆i tkvanis Apxazi ucoxopan, namtini Apxaz- Abaza gamantanerepekti xalk̆i tkvanis Abaza ucoxopan. Namu coxo majuraşen moxva ren? Tkvan mu izmont?

Selçuk Simsimi: Ho, ma eya giʒ̆vat. Apxazetis naskidunanpek dudi-mutepeşis “Apsuva”, dobadona mutepeşisti “Apsni” ucoxopan. Roma do Bizanst̆iaşi orapeşen genomskide ç̆areli rabisk̆apes molaşineri ant̆ik̆uri oraşi lamtinalepe çkinişen “Abazgepes” manžagerepe mutepeşik “Apxazi/Abxazi” ucoxopt̆es. Abazgepek naskidut̆es “Abazgiasti” “Apxazeti/Abxazeti” ucoxupt̆es. “Apxazi/Abxazi” do “Apxazeti/Abxazeti”, artneri xaliten Kortuli nenaşa amaxteren. Edo eşotenti dunyaşi nenapeşa amaxteren. Aya coxo Rusepeşi k̆elenti ixmarineren; akoni mteli xalk̆is “Apxazi”, dobadona mutepeşisti “Abxazia” ucoxopt̆es.

Kortupek Apxazetis manžegerepe mutepeşis “Apxazi” ucoxesşk̆ule, Rusuli nenas naixmarinen milliyet̆obaşi sufiksiten “Abazin” iqveren aya coxo. Edo aya coxo ixmarineren Oçildre K̆afk̆asyas diʒxirimşinepe çkinişen “Aşuva” do “Aşkaruva” şeni.

Turkiyes diasp̆oras, dido mcveşi oraşen doni xalk̆i çkinis “Abaza” ucoxupt̆es. Turkuli do Arap̆uri ç̆areli rabisk̆apekti ar cincişen moxtimeri Apsuva, Aşuva do Aşkaruvapes “Abaza” ucoxupt̆es. Aya ren akonerepeşi oşkaruli coxo.

Apxazetişi dudmoşletinobaşi limaşi morgvalis do ek̆uleni orapes,  “Abxazia” do “Abxazi” ixmarinu Turkiyes diasp̆orasti. 2008 ʒ̆anas, Rusyaşi Federasyonik Abxaziaşi Cumhuriyeti diçinuşi, “Abxazia” do “Abxazi”-şi oxmaru ʒ̆oxlenerişen dido goint̆alu. Diasp̆oras gamantanerepekti amuten dudi-mutepeşişi jargoni doʒ̆opxes.

Turkiyes diasp̆oras, noç̆are do ok̆oç̆arus  Apsuva, Aşkaruva do Aşuvaşi oşkaruli coxo, “Abaza” vixmar ma. Emuşeniti aʒ̆işk̆ule aya aya coxo, “Abaza” vixmaraminon int̆ervius.

Ali İhsan Aksamazi: Apxazeti st̆rat̆ejiuli becitabo nauğun dixapeşi art-arti ren. Apxazetişi tarixi dido xampa ren. Romaşi İmp̆eriaşi, Bizant̆iaşi İmp̆eriaşi, Selçuk̆epeşi İmp̆eriaşi, Cenevizarepeşi, Osmanetişi İmp̆eriaşi, ʒarobaşi Rusyaşi, Sovyeturi Oxenʒaleşi tarixepeşi dido beciti noʒ̆ilepeşi art-arti ren aʒ̆ineri Apxazeti. Apxazetişi sinorepeti xvala aʒ̆ineri sinorepe k̆onari va rt̆u. Ar orapes, Apxazeti rt̆u K̆olxeti/ Lazik̆a/ Egrisi. Aʒ̆ineri Omjore-Gyulva K̆afk̆asyati Apxazeti rt̆u. Emuşeniti aʒ̆ineri Apxazeti xvala Apxazepeşi var, Margalepeşi, Svanepeşi, Lazepeşi, Kortupeşiti dobadona ren. Xvala am xalk̆epeşi var, Rusepeşi, Xemşinlepeşi, Turkepeşi, Urumepeşi do majura xalk̆epeşiti dobadona ren Apxazeti.    Apxazepeşi tarixi, Apxazetişa ʒ̆oxleşen vana uk̆açxe dobargeri xalk̆epeşi tarixepeşi doloxe şinaxeri ren. Edo am xalk̆epeşi  tarixepeti  Apxazepeşi tarixişi doloxe şinaxeri ren. Emuşeniti mati Apxazetis şurepeşi dobadona vucoxop.  Apxazetis aʒ̆i naskidunan mteli xalk̆epes dido oşkaruli ğira kuğunan. Mara Apxazepe do Margalepes çkva dido oşkaruli k̆ult̆uruli ğira kuğunan. Oşkaruli oç̆k̆omu-oşumuşi k̆ult̆uri kuğunan. Oşkaruli gvarepeti kuğunan. Emuşeniti Apxazepe Margalepeşen, Margalepeti Apxazepeşen ok̆oʒ̆k̆u çk̆uaşi dulya va ren. Apxazetişi aʒ̆ineri majura xalk̆epeti Apxazi do Margalepeşen ok̆oʒ̆k̆uti çk̆uaşi dulya va ren Tkvan mu izmont?

Selçuk Simsimi: Jeo- p̆olit̆ik̆uri do jeo- st̆rat̆ejiuli xali muşi sebebiten, Apxazetişi dixas irote becitoba kuğun tarixişi morgvalis. Emuşeniti xeʒalepe mutepeşi ok̆ap̆et̆anu şeni didi imp̆eriapes irote Apxazetişi dixaşa toli kuğut̆es. Tkvan namolamişinit didi imp̆eriapeşi doloxe P̆ersepe, Arap̆epe, Moğolepeti koren; entepeşi coxopeşenti molapşinat. Mteli imp̆eriapeşi aya t̆erit̆oryas renobak çkin p̆olit̆ik̆uri, ek̆onomiuri, sosyaluri do k̆ult̆uruli munasebet̆epe komomiğes. Tarixi naoxampapsti, mteli aya unsureşi doloxe şinaxeri naren aya det̆ayi va reni?

Tkvan namolamişinit maanaten “sinori” k̆oçişen k̆oç̆işa goçkvaneri ren, aşo visimadep ma. Namu p̆eriodişen do namu p̆ersp̆ek̆tifişen žiroptna, eya xalişa mek̆ireli ren aya. Tarixişi doloxe Apxazetis kuğut̆u aʒ̆inerişen çkva ç̆it̆a p̆olit̆ikuri sinorepeti, aʒ̆inerişen çkva dido p̆olit̆ik̆uri sinorepeti kuğut̆u. Lazi/ Margalepe şeniti aya xali matkvenan. Etnik̆uri sinorepe do p̆olit̆ik̆uri sinorepe irote artneri va iqven. Aʒ̆ineri Apxazetis, ma-19 oşʒ̆anuras etnik̆uri sinorepe muşişen, çkva ç̆it̆a etnik̆uri do çkva ç̆it̆a sinorepe kuğun. Mara tarixuri rabisk̆apek moʒ̆irapan, Apxazeti rt̆u Abazapek etnik̆uri didonobaten irote naskidut̆es dobadona. 1810- 1878 ʒ̆anapeşi doloxe Abazepek naskidut̆es dixapeşen vitoşepeten k̆oçi  mendiçkvinu do ek eçidoovro vitoşi k̆oçi doskideret̆u. Ç̆areli mcveşi  rabisk̆apeşi çkinapaten bğarğalap ma. Uk̆ule Abazape mendiçkvinuşi,  Apxazetişi eya uk̆oçeli dixapeşa Kortupe do Rusepek dibardes. Edo Kortu do Rusepeşi aya k̆olonizasyoni k̆aixeşa ižiren  ʒ̆oxleni- uk̆uleni ʒ̆anapes ç̆areli maxorobaşen ambaroni ofiʒialuri rabisk̆apeşenti.

Tkvanti nagiçkinan steri, ginže oraş morgvalis Uçamzoğaşi Gyulva t̆erit̆oryati mtelo  K̆olxidaşi k̆ult̆urişi doloxe rt̆u. K̆olxidaşi k̆ult̆uri naʒ̆opxupt̆u etno-p̆olit̆ik̆uri xalk̆epeşi şkas Abaza cinconi xalk̆epe (Apsili, Abazgi, Misimyani, Sanigi) k̆ala Egrisi-Lazik̆a cinconi xalk̆epeti kort̆u. Jur k̆elek emdğalepeşi xaliten artimajura k̆ala cumaloba oğoderen ginže oras askeruli, p̆olit̆ik̆uri speros.  Edo Roma, Bizant̆ia, P̆ersiaşi ekoni p̆olit̆ik̆apeşa artot nodgites Abazape do Margalepek.

Abaza cinconi xalk̆epe, namtini orapes, p̆olit̆ik̆uri mendaʒ̆k̆omiluten Egrisişi doloxe rt̆es. Namtini orapes aya artoba goşibğu. Mara Abazepekti, Egrisişi xalk̆epekti dudi- moşletinobape mutepeşi şeniti artot ok̆vak̆ides. Namtini orapes Abazepek Egrisiti dixa do xeʒala mutepeşis dolok̆atupt̆es. Aya p̆eriodepeşi morgvalisti, jur k̆eleşi sinorepe  iç̆it̆aneren vana imçiraneren. Andğaneri ndğas, Çkar mitis cedveliten eya sinorepe ozimu do idias amaxtimuşi şansi va uğun. Mara gur-ʒ̆onk̆imerobaten mʒxade matkvenan: Lazi/ Margalepe do Abazepe aya dixapeşi svalyari xalk̆epe renan do dido mcveşi orapeşen doni  manžageroba do cumaloba kuğunan. Lazi/ Margali xalk̆i Abazepeşi artneri cincişen, nenaş artobaşen do k̆ult̆uriş artobaşen moxtimeri va renan mara Abazepeşi irişen mcveşi manžerepeşen arteri renan. Xalk̆epeşi manžageroba, artneri birapa artot obirus nungaps. Namtini orapes aya birapas harmoni va uğuntina, dido oras harmoniuli ren aya birapa. Mara çkinişi steri, didi imp̆eriapeşi limaş dixaşa nakonikteren ar t̆erit̆oryas skidina, aya birapa k̆oroten artot obiru gç̆irs. Xoloti tarixik aya tezi çkinis numxvacups. İmp̆eriapeşi ok̆ok̆idinupeşi doloxe doskideri Abazepe do Lazi/ Margalepek artimajuras şvela ak̆vanderenan do artimajurasti nuşvelerenan. Artneri xali, manžagerepe çkini Çerkesepe şeniti eşo ren. Edo xolo Çerkesepe k̆ala etnik̆uri, nena-k̆ult̆uruli artonoba komiğunan çkin.

Artimajuraşi tarixepes, k̆ult̆urepes, nenapes, mk̆ule nenaten artimajuraşi renobas hurmet̆i oğoduten oşkaruli ğirape yeçkindasunon, aşo vicer ma. Şurimşinepeşi dixa naren şurepeşi dobadona Apxazetis muepe oxvenu dvaç̆irsna, eya qvasinon, tişen k̆udeliş eşo vicer ma. 

Yulva Apxazeti do Samargaloşi dixapes oşkaruli sinori nauğut̆u şeni, aya xalik irote nuşveleren k̆ai manžagerobaşi odidanus. Moro, manžagerobas k̆ult̆uruli ok̆otesiruti iqven. Oçilu- okimocuten mzaxalobati yeçkinderen. Oşkaruli gvarepeti yeçkinderen. Didopeten Yulva Apxazetişen namtini gvarepe Margalepeşi doloxe ižiren, Gyulva Samargaloşen namtini gvarepeti Abazepeşi doloxe ižiren; aya ren k̆ult̆uruli ok̆otesiru. Aya ren demografiuri do k̆ult̆uruli xampoba, aşo vizmon ma.

Diʒxirimşinobaşen xolo molagişinat: Mteli xalk̆epes dudi-mutepeşişi diʒxirimşinobaşi k̆arak̆t̆erist̆uri doxmeloba kuğunan. Abazepeşi diʒxirimşinepesti dudi mutepeşi  diʒxirimşinobaşi  k̆arak̆t̆erist̆uri doxmeloba do tarixuri mʒxadoba kuğunan. Aya diʒxirimşimepek Azhvala (artneri cinconoba), Ayeşara (cumaloba) do Abiparalardan (Arteri babaşi motalepe) ʒ̆opxupan. Aya mʒxade ožiramu navaunonan namtini k̆erk̆elepe do namtini k̆oçepek mʒudi diʒxirimşinobaten majura k̆oçepe moğerdinapan. “Abazepeşi diʒxirimşenepe didopeten Kortu cinconi ren” yado otkvaluk aya noğiras nuşvels. Ma-19 do ma-20 oşʒ̆anurepes k̆oloniast̆epeşi dobarginuşi p̆olit̆ik̆epeten Apxazetişi demografya tişen k̆udelişa iktiru. Emuşen feide ožiramu naunt̆u Tiflisişi k̆udeli Kortu p̆olit̆ik̆osepe, ist̆orik̆osepe, mç̆aru do jurnalist̆epek xalk̆i mutepeşis do mteli dunyas p̆ropaganda doqves. “Apxazeti ren Gurcistanişi  noʒ̆ile ren, Kortupeşi tarixuri dixa ren”  yado udodginu p̆ropaganda oxvenus kogeoç̆k̆es. İdiape mutepeşi mʒxade oʒ̆iramu şeniti, Apxazetişi limaş ʒ̆oxleni demografiuri xali oʒ̆ires entepek. “Abazepeşi ar noʒ̆ile Oçildre K̆afk̆asyaşen Apxazetişa ma-17 oşʒ̆anuras gextu (Ingorok̆vaşi teori), entepeşen ar noʒ̆ileti Kortu cinconi rt̆u” yado idia oxvenus kogeoç̆k̆es. Entepe Kortu cinconi nart̆uşi tezis omxvacu şeniti udodginu diʒxirimşinepeşen manipulasyoni naoğodapt̆u ketabepe, mak̆alepe, noç̆arepeşi gamoçkvus kogeoç̆k̆es. Andğaneri ndğas, naç̆vaten bžiropt: Turkiyes namtini k̆erk̆elepek aya mʒudi noç̆ape ixmarnan. Aya k̆erk̆elepeşi mʒudis mo nusiminit.

Ali İhsan Aksamazi: Andğaneri ndğas xvala ar- jur oxenʒalek içinops Apxazetişi Cumhuriyeti. Turkiyeşi Cumhuriyetişi dudmaxvanceşi dudk̆onsult̆ant̆i Yalçin Topçuk Apxazeti viçinatminonanya tkveret̆u 2015 ʒ̆anas. Apxazetişi Ek̆onomiş Naziri Adgur Aržinbak mok̆itxeret̆u Vatan Part̆işi goʒ̆oncğoneri Doğu Perinçeki 2019 ʒ̆anas. Perinçekikti Adgur Aržinbaşi xeten, Apxazetişi Dudmaxvance Raul Xacimbas ar kart̆ali nuncğoneret̆u. Perinçekik otxo beciti ambarişen molaşinapt̆u kart̆ali muşis: “Turkiyeşi Cumhuriyetik içinasunon Apxazetişi Oxenʒale. Rusyaşi Federasyonik do Apxazetişi Cumhuriyetik içinasunon Olande K̆ip̆risişi Turkuli Cumhuriyeti. K̆irimi ren Rusyaşi Federasyonişi dixa yado gonk̆vatasunon Turkiyeşi Cumhuriyetik do Olande K̆ip̆risişi Turkuli Cumhuriyetik. K̆arabağis Ermenistanişi xegedva oçodinu şeni Rusyaşi Federasyonik do Apxazetişi Cumhuriyetik gzalepe gorasunon.” Tkvan mu izmont?

Selçuk Simsimi: Sovyeturi oxenʒale dilixvuşk̆ule, dudmoşletinoba muşi nagamognapu, Gurcistani k̆ala ok̆ok̆idinuşen çkva gza navaduskidu do uk̆uleti Dudmoşletineri Oxenʒalepeşi ambargo nakožiru Apxazetik meç̆ireli mucadele çkar va naşkvu do k̆uçxepe muşiş jin dvadgineret̆u. Amerik̆aşi Ok̆ont̆aleri Oxenʒaleşi askeruli omxvacuten, Kortuli armiak, 2008 ʒ̆anas, Omjore Oseti do Apxazetis xe gedvalu unt̆uşi, nakogeoç̆k̆u oraten Rusyaşi Federasyonik Apxazeti diçinu.

Dudmoşletineri do xemoşletineri ar oxenʒale naren Apxazetişi Cumhuriyetis p̆olit̆ik̆uro Turkiyeşi Cumhuriyeti k̆ala munasepetepe muşi monžinu do ağani xincepe ok̆iduşi hak̆i kuğun. Turkiyeşi Cumhuriyeti k̆ala Apxazetişi Cumhuriyeti tarixuro, ek̆onomik̆uro, k̆ult̆urulo munasebetepe nakuğunan Uçamzoğaşa manžageri jur dobadona renan. Aya jur dobadonaşi p̆olit̆ik̆uro xeʒala, muxalefet̆i vana p̆olit̆ik̆uri p̆art̆epeşi seviyes artimajura k̆ala ok̆oğarğalu, akt̆epe oxvenu do moxtanora şeni p̆lanepeşi omordinu ren epto normali.

Apxazetişi Cumhuriyetişi, Turkiyeşi Cumhuriyetis oʒ̆k̆omilu irote p̆ozit̆iuri iqu. Apxazetişi P̆arlament̆ok, 22 Xʒala 1992 tariğis dobadonaşi dudmoşletinoba gomagnapuşk̆ule, gendğanis, Vladislav Aržinba begi Turkiyeşa komoxteret̆u, aya goşinapu minon ma. Vladislav Aržinba begi do heyeti muşişi  Turkiye mok̆itxuk Apxazetişi manebra Turkiyeşa oʒ̆k̆omilu moʒ̆irapan. Emdğaşen andğaşakis Apxaz k̆eles Turkiyeşa artneri oʒ̆k̆omilu kuğun; mutu va iktiru.

Apxazetişi Cumhuriyetişi ar ʒ̆oxleni dudmaxvance Raul Hacimba begi k̆ala Vatan P̆art̆işi goʒ̆oncğoneri Doğu Perinçek beğişi şkas nageç̆k̆u jur k̆eloni munasebetepes niqoninen Apxazetişi aʒ̆ineri dudmaxvance Aslan Bjaniaşi xeʒalasti.   Jur k̆eleşi heyetepek temasepes naqonupan, dvaç̆ironi dulyape ikipan, aya komiçkin ma.  Jur dobadonaşi coxoten, amk̆ata p̆olit̆ik̆uri temasepe pelaperi pşinap. Aya xali xoloti naqonasunon, eşo mepşven ma.

Ali İhsan Aksamazi: Ağani noçalişepe giğunani? Pukironi ambarepe giğunani çkinda?

Selçuk Simsimi:  Aʒ̆i jur goçkvaneri speroşen ketabi oç̆aru şeni pxazirop do arkivepes goşobgorup ma. Noçalişepe çkimişen arteri ren  “Mcveşi Dropes Abazepeşi Tarixi”. Majurati ren “Turkiyes Diasp̆oras Abazepeşi Obargalepe”. Allahik menceli momçuna, “Mcveşi Dropes Abazepeşi Tarixi” coxoni masumani noçalişe çkimi gamiçkvinasunon 2022 ʒ̆anaşi doloxe, eşo mepşven. 

Ali İhsan Aksamazi: Selçuk begi, ma aya int̆erviu şeni dido şukuri goğodapt. Çkva k̆itxala va miğun. Mara tkvan otkvaluşi çkva nenape vana mesajepe giğunanna, mu iqven, entepeti miʒ̆vit. Pimpili dixaşa!

Selçuk Simsimi: Mtini giʒ̆vat, aya int̆erviu şeni namicoxit şeni man tkvanda şukuri oğodu minon. Abaza do Lazi/ Margali xalk̆i dido mcveşi manebrepe renan. Artneri dixapes artimajuraşa menʒaxeri voret, aya vicer ma. Artimajuras hurmet̆i oğoduten, omxvacuten,  K̆afk̆asyas çkini renoba namoivarups gagnapaşa nodgituten ç̆umeneri ndğalepe xe ok̆ok̆limeri p̆k̆idatminonan, aşo vicer ma. Ayati otkvalu domaç̆irs:  Lazuri/ Margaluri minoba va ren ar majura xalk̆işi tudeni minoba. Nena muşiti ar majura nenaşi diyalekt̆i va ren.  Aya gagnapaten,  Faşist̆ur- Kartvelist̆uri gagnapaşa nodgituten,  Lazi/ Margalepek minoba, k̆ult̆uri do nena mutepeşis mancoba qvasunonan, aşo vicer ma. Guris muç̆o mek̆agilapanna, Allahik eya eşo yoçkindas. Hurmet̆i do qoropa çkimiten.

aksamaz@gmail.com

 

 https://sonhaber.ch/gelecegi-el-birligiyle-insa-edecegiz/

 

 http://circassiancenter.com/tr/gelecegi-el-birligiyle-insa-edecegiz/

MOACİROBA- 1

  MOACİROBA- 1 Şilya nçxovroş vit̆ootxo (1914) ʒ̆anas Urusişi ukumetik muharebe qu Turkik̆ala do Batumis kamaxtu. Batumi kezdu do xolo aşo...