“'Bilgi kuvvettir... Bakmak farklı şeydir, görmek başka!”
(Ön açıklama: Bugünkü misafirim Yasin Aslan. Yasin Aslan,
çalışkan Aydınlarımızdan birisi. Kendisi; eğitimci, akademisyen, araştırmacı,
yazar, stratejist. Kendisi, Hür Avrupa ve Azadlık Radyosu’nun Azerbaycan
Bölümünün başyazarı, program amiri ve spikeriydi. Çeşitli yayın organlarında
yayınlanmış hem Türkçe hem de İngilizce makaleleri var kendisinin. Yasin
Aslan’ın yayınlanmış kitapları da var: “Bugün Azerbaycan’da Pantürkizm ve
Panislâmizm”, “Can Azerbaycan- Karabağ’da Talan Var”, “Azerbaycan Tam
Bağımsızlık Yolunda”, “Azerbaycan Bağımsızlık Mücadelesi”, “Yeni Demokrat Rus
Çarları ve Türk Gerçeği”, “Üçüncü Roma’nın Jeopolitik Arzuları”, “Ermenistan
Tarihi Yol Ayrımında”, Hazar Petrolleri - Kafkas Kördüğümü ve Türkiye” “21.
Yüzyılda Avrasya’da Güçler Dengesi- Sarı İstilâ”, “İleri Tercüme Metodları”,
“Gizli Belgeler Işığında Etnik Grupların Devleti Ele Geçirme Metodları- Baltanın Sapı Bizden”, “İpler
Kimin Elinde”, “Tavşana Kaç, Tazıya Tut”, “Güneye Doğru Son Hamle”.
20- 25 yıl önceden günümüze ilişkin doğru analizleri vardı ve
analizlerini kitap ve makaleleriyle millete duyurdu Yasin Aslan; ben bu durumu
biliyorum. Bu sebeple de kendisini
kıymetli büyüklerimden birisi olarak sayıyorum. Yasin Aslan ile bir söyleşi
yaptım. Biyografisi ve jeopolitik analizleri yapan kitaplarından bahsettik. Bu
metin, söyleşimize ait. Ali İhsan Aksamaz; 27 VIII 2019)
+
Ali İhsan Aksamaz: Siz de isterseniz,
lütfen, bize önce biyografinizden bahsedin! Nerede doğdunuz? Hangi okullarda
öğrenim gördünüz? Evli misiniz? Çocuk ve torunlarınız var mı? Şimdi nerede
yaşıyorsunuz? Ne işle meşgûlsünüz?
Yasin Aslan: 1953’te Kars’ın
Sarıkamış kazasında dünyaya geldim. Ailem Arpaçay’ın SOSGERT köyündendir. İlk
ve ortaokulu Kars’ın Aralık kazasında, Liseyi Tokat’ta bitirdi. Eğitim
Enstitüsünün İngilizce bölümüne Diyarbakır’da başladım fakat 1977’de Konya’da
bitirdim. Eğitim Enstitüsünü bitirdikten sonra aynı okulda öğretim görevlisi
olarak çalıştım. 1985’te girdiğim imtihanı kazanarak Almanya’nın Münih
şehrindeki Hür Avrupa ve Azadlık Radyosunun Azerbaycan Masasında Başyazar ve
spiker olarak çalışmaya başladım. Söz konusu Radyolar 1995’te Çek
Cumhuriyetinin başşehri Prag’a taşınıncaya kadar burada çalıştım. On yılı aşkın
bir süre bu radyoda çalıştıktan sonra, Başbakan Müşaviri olarak çalışmak için
Türkiye’den davet alınca, tereddütsüz bu teklifi kabul ederek Ankara’ya geldim.
2003 yılında emekli oluncaya kadar 3 Başbakanla birlikte çalıştım. Evliyim ve 2
çocuğum ve 2 torunum var.
Ali İhsan Aksamaz: Azerbaycan, Orta Asya Cumhuriyetleri ve
Rusya Federasyonu konularında uzmansınız. Yayınlanmış makale ve kitaplarınız
var. Kitaplarınızdan konuşalım, lütfen, bize kitaplarınızdan bahsedin! Önce,
Azerbaycan’a ilişkin kitaplarınızdan bahsedin bize: “Bugün Azerbaycan’da
Pantürkizm ve Panislamizm” adlı kitabınız 1990’da; “Can Azerbaycan- Karabağ’da
Talan Var” adlı kitabınız 1992’de; “Azerbaycan Tam Bağımsızlık Yolunda” ve
“Azerbaycan’ın Bağımsızlık Mücadelesi”
adlı kitaplarınız da 1992’de yayınlandı. Sovyetler Birliği, 1991’nin sonunda
yıkıldı. Biliyorum; siz Sovyetler Birliği zamanında ve sonrasındaki
Azerbaycan’a ilişkin sosyal, siyasî, askerî, iktisadî; jeopolitik
analizlerinizi makale ve kitaplarınızla duyurdunuz. 1990’lı yılların başında,
akademisyenlerin de, aydınların da, siyasetçilerin de çoğunlukla eski ve yeni
jeopolitik durumlardan haberleri yoktu; yine de haberleri yok. Ancak siz,
önceden bunu, o zamanki jeopolitik durumu çok önceden gördünüz ve
akademisyenlere, aydınlara ve siyasetçilere duyurdunuz; siz bu alanda haklı
çıktınız. Hem bu kıymetli kitaplarınız hem de o zamanki/ şimdiki akademisyenler,
aydınlar ve siyasetçilerin yetersiz jeopolitik algılarına ilişkin neler
söyleyebilirsiniz?
Yasin Aslan: Sevgili
Ali İhsan kardeşim, 'bilgi kuvvettir.' Eğer
bir konuda geniş bilginiz yoksa, o konu hakkında yapacağınız tahminler de doğru
olmayacaktır. Ben o dönemde Türkiye'de, Azerbaycan ve diğer cumhuriyetlerin
bütün yayın organlarını okuyan ve takip eden bir kaç kişiden biriydim.
Bilgileri birinci elden alıyordum, elbette bilgi edinmek yetmiyor, bir de bu
bilgileri analiz etmeniz ve bir sonuç çıkarmanız gerekiyor. Sağlıklı bir sonuç
elde etmek için de sağlam bir alt yapınızın olması gerekiyor. Ben yalnızca
okuduğum ve edindiğim bilgileri doğru bir şekilde yorumlamaya çalıştım. Yaklaşık
22 yıl önce Hazar'ın millî sektörlere bölüneceğini yazdığım ve bunun haritasını
yayınladığım zaman, çoğu bölge uzmanı bu fikrime şüphe ile baktı, böyle bir
şeyin olmayacağını iddia edenler de oldu. Ama zaman bizi haklı çıkardı.
Diğer taraftan, Sovyetler Birliği dağılmadan önce ben Sovyet
kaynaklarına dayalı yazılar yazıyor ve insanımızı bilgilendirmeye çalışıyordum.
Sovyetler Birliğinin dağılacağını yazdığım zaman da yine aynı olumsuz
tepkilerle karşılaşmıştım. Bunun mümkün olmayacağını söyleyen bölge uzmanlarının
sayısı oldukça fazlaydı. Yine Komünist Gazetesi ve diğer mahalli gazete ev
dergilerden alıntılar yaparken, bugün çok yüksek mevkilerde olan bölge
uzmanları, Komünist Gazetesinden alıntı yaptığım için benim tutuklanabileceğimi
söylüyordu.
Daha fazla örnek
verebilirim fakat diğer konulara da vakit ayırmak için bunu
burada noktalamayı düşünüyorum. Sevgili Ali İhsan kardeşim, 'Bakmak farklı
şeydir, görmek başka şey'
Ali İhsan Aksamaz: “Yeni Demokrat Rus Çarları ve Türk Gerçeği”
adlı kitabınız 1994’de ve “Üçüncü Roma’nın Jeopolitik Arzuları” adlı kitabınız
1995’te yayınlandı. 1995’te yayınlanmış bir başka kitabınız daha var. Bu,
“Güneye Doğru Son Hamle” adlı kitabınız. Jirinovski’den tercume; ben öyle
biliyorum. Hem bu iki kitabınız hem de Jirinovski’den tercüme çalışmanızla,
akademisyenler, aydınlar ve siyasetçilere hangi mesajları vermek istediniz? Bu
çalışmalarınızdan bahsedin, lütfen!
Yasin Aslan: Maalesef,
ülkemizde uzmanlarımızın çoğu, başkalarının fikirlerinin
hamallığını ve taşıyıcılığını yapıyor. Onların yazdıklarını ve söylediklerini
marifet sananlar var. Akademisyenler, genç akademisyenler aydınlar ve
siyasetçiler mutlaka birinci kaynaklara ulaşmalıdır. Bunun için ilgili
kaynakları okuyacak, anlayacak ve yorumlayacak yabancı dile ve alt yapıya sahip
olmalıdır. Kulaktan dolma bilgiler veya başkasının ortaya çıkardığı bilgiler
üzerinden doğru sonuç çıkarmaya çalışmak fazla sağlıklı bir yaklaşım değildir.
Biz başkalarının açtığı yoldan yürümek zorunda değiliz, Kendi yolumuzu kendimiz
açmamız gerekir.
Ali İhsan Aksamaz: “Ermenistan Tarihî Yol Ayrımında” adlı
kitabınız da 1996’da çıktı. Bir ay oluyor; İran İslâm Cumhuriyeti’nin
milletvekillerinden biri, “Azerbaycan haklıydı, ancak biz Ermenistan’ı
destekledik, “ dedi. Bu kitabınız ve o İranlı milletvekilinin bu sözü üzerine
siz ne düşünüyorsunuz?
Yasin Aslan: Devletler
arasında dostluk yoktur, çıkarlar vardır.
İran, kendi açıcından doğru olanı yapmaya çalışıyor. Beni ilgilendiren, İran'ın
değil Türkiye ve Azerbaycan'ın ne yaptığıdır. Azerbaycan ne yaptı veya yapıyor?
Azerbaycan, İran'ın yaptıklarına karşı açıkça başta İran'daki Azerbaycan
Türkleri olmak üzere, İran Türkleriyle ilgili ne yaptı? İran Türklerine ne tür
yardımlar yaptı veya yapacak? Azerbaycan gibi petrol gelirleri olan bir ülke
İran Türklerine yardım edemez mi?
Azerbaycan'ın bu söylediklerimizi yaptığını veya yapacağını gösteren
hiçbir gelişmeye şahit olmadım, her halde de olamayacağım. Demek ki, siz devlet
olarak gereğini yapacaksınız, eğer gereğini yapmıyorsanız ancak İran'ı
kınamakla yetinirsiniz. Oysa İran, etnik temelde en kolay parçalanabilecek
ülkelerin başında geliyor. İran nüfusunun çoğunluğunun Türklerden oluştuğu da
dikkate alınırsa, bunun çok daha kolay olduğu görülecektir. Türklerin katılımı
ve desteği olmadan İran'da rejimi değiştirmek mümkün değildir. Son zamanlarda
Türklerin katılımı olmadan yapılan bazı ayaklanmalar da bu iddiayı ispata
yeterlidir. Kısaca şunu söylemek istiyorum, kusuru kendimizde arayacağız,
başkalarında değil.
Ali İhsan Aksamaz: 1997 tarihli “Hazar Petrolleri- Kafkas
Kördüğümü ve Türkiye” ve 2004 tarihli “21. Yüzyılda Avrasya’da Güçler Dengesi-
Sarı İstilâ” adlı kitabınızla akademisyenler, aydınlar ve siyasetçilere hangi
jeopolitik mesajları veriyorsunuz? Lütfen, bize de kısaca bahsediniz!
Yasin Aslan: Maalesef, mevcut eğitim sistemimiz okuyan, okuduğunu anlayan ve anladığını
analiz edebilen insanlar yetiştirmiyor. Üniversitelerimizde hazırlanan tez
sayısı ve konu dağılımı da bu iddiamızı doğruluyor. Artık başkalarının
çalışmalarından kopyala-yapıştır yöntemiyle aşırmalar bir hayli artmıştır. Ben
kendimden örnek vereyim. Yine bugün yüksek görevde olan bazı kişiler, kaynak
göstermeden benim kitabın neredeyse tamamına yakınını kendi kitabına aktarmış.
Göz boyamak için kitabın sonuna faydalandığı kaynaklar arasına, benim kitapları
yazmış. Ancak kendi kitabında kaynak olarak, kitabı, alıntıyı aldığı sayfayı
değil, benim kitapta gösterdiğim orijinal kaynak göstermiş. Bir başkası benim
bir makalemi olduğu gibi almış, girişe bir cümle, sonuç bölümüne bir cümle
eklemiş, yine adımdan bahsetmeden, makalemden bahsetmeden, makaleyi kendi adına
yayınlamıştır. Bunlar benim ve benim gibi insanların emeğini çalıyorlar. Peki
onların tezlerini okuyan ve değerlendiren hocalarımız ne yapıyor? Onlar neden
bu konularda hassas davranmıyorlar? Bu işler kuralına uygun olarak yapılsa, insanlar
başkalarının emeğini çalamazlar.
Durumun hep böyle olduğunu söylemiyorum,
ama durum fazla iç açıcı değildir. Yalnız bir kaç kişinin hassas davranmasıyla
mesele çözülmüyor. Herkes, hepimiz hassas davranmalıyız. Önce bilime, sonra ona
katkı yapanların emeğine saygı göstermeliyiz. Bu tür hırsızlıklar er-geç ortaya
çıkıyor. İnsan utanacağı davranışlardan sakınmalıdır.
Eğitim seviyemiz, üniversitelerimizin
dünya çapındaki durumu da bulunduğumuz yeri özetliyor. Geldiğimiz durumda fazla
hoşnut olduğumu söyleyemem.
Ali İhsan Aksamaz: “Gizli
Bilgiler Işığıyla Etnik Grupların Devleti Ele Geçirme Metodları- Baltanın Sapı
Bizden” adlı kitabınız 2005’te çıktı. “İpler Kimin Elinde” adlı kitabınız 2016’da yayınlandı Kitabınızın
içeriğinden baştan aşağıya derinlemesine bilgim var. Ancak yine de bize söyleyiniz;
okuyucularınıza hangi bilgileri veriyorsunuz?
Yasin Aslan: Ülkemizde hemen hemen herkes, şu veya bu şekilde, ülkemize dışarıdan
müdahale edildiğine inanıyor ama bunu bir türlü ispatlayamıyor veya ortaya
koyamıyor.
Bu yüzden gizli
belgeler, gizliliği kaldırılmış belgeler ve orijinal
kaynaklara dayanarak, şimdiye kadar bir türlü açığa çıkarılamayan ‘Gizli
Elleri’, bizi dışarıdan kontrol ettiğine inandığımız sistemin nasıl kurulduğunu,
nasıl çalıştığını ve kendisini nasıl gizlediğini, insanlarımızın iradesine ve
beyinlerine nasıl ipotek koyduğunu, bazılarının ruhlarını nasıl satın aldığını
ve hangi kaynaklardan beslendiğini ortaya koymaya çalıştım.
Son yüz yıldır
perde arkasında ipleri ellerinde tutanlar, aslında basit fakat etkili bir sistem
kurmuştur. Güç merkezleri hükümran oldukları ve perde arkasından idare
ettikleri ülkelerde özellikle kendilerine hizmet edecek olan grupları veya
aileleri tespit ediyor, onları gizli teşkilât ve yapılanmalarla kendilerine
bağlıyor, onları eğitiyor, toplumda söz sahibi olması için ekonomik olarak
güçlenmesini sağlıyor, bütün akımları temsil eden aydınları ve yöneticileri
yaratıyor ve onların yardımıyla ülkeyi kontrol etmeye çalışıyorlar. Söz konusu
gizli teşkilâtlardan birisi, son zamanlarda kısmen de olsa halka açılmaya
çalışan ve bu bağlamda üyelik yaşını 18'e indiren Mason Localarıdır. Onların
nasıl teşkilâtlandıklarını, hangi sembolleri kullandıklarını, bu sembollerin
hangi anlama geldiğini, kime inandıklarını,
kimlere ve neye hizmet ettiklerini, kısacası; Masonluğun bir din
olduğunu, tanrılarının kim olduğunu ve yalnızca Yahudilere hizmet ettiklerini
birinci el ve gizli Mason belgeleriyle ortaya koyuyoruz. Bunduğumuz belgeler, bu kuruluşla ve diğer
gizli cemiyetlerle ilgili sis perdesini tamamen ortadan kaldırıyor.
Eğer
siz sistemin nasıl kurulduğunu ve işlediğinizi bilmezseniz, kişilerle
uğraşırsınız. Kişilerle uğraşmak zaman kaybından başka bir şey değildir çünkü
sizi doğru hedefe götürmez.
Yapabileceğimiz
şeyleri şöyle özetleyebiliriz:
Araştırmak, okumak, okuduğunu
anlamak, anladığını
analiz etmek
Ali İhsan Aksamaz: Başka
çalışmalarınız da var mı. Bu, Azerbaycan Türkçesinden Türkiye Türkçesine
aktarma. Kitabınızın adı “Tavşana Kaç, Tazıya Tut”. Rahmetli Bahtiyar
Vahapzade, bu kitabıyla bize hangi bilgileri aktarıyor?
Yasin Aslan: Rahmetli Bahtiyar Vahapzade'nin “Tavşana Kaç, Tazıya Tut” adlı kitabını
Türkiye Türkçesine aktardım. Kitabın orijinal adı 'Şenbe (Cumartesi) Gecesine
Giden Yol' idi. Daha sonra “Tavşana Kaç, Tazıya Tut” şeklinde değiştirdim.
Kitap, '20 Ocak Kanlı Bakü Olaylarını'
anlatıyor. Azerbaycan liderlerinin Sovyet ordusunu ülkeye çağırmasıyla 150'ye
yakın sivili katletmiş ve yüzlerce kişiyi yaralamıştı. Olaya şahid olan ve bu
konuda da çok etkili bir şiir yazan Bahtiyar Vahapzade'nin eseri kandondurucu
niteliktedir. Kısacası kitap, '20 Ocak Kanlı Bakü Olayları'yla ilgilidir. Onu
bir kaç gün içerisinde Türkiye Türkçesine aktarmak da bize nasip oldu.
Ali İhsan Aksamaz: “İleri Tercüme Metodları”
adlı çalışmanız diğer çalışmalarınızdan farklı; meslekî bir çalışmanız. 1980’li
yılların başıydı, ben de Konya’da, Eğitim Fakültesi’nde sizin öğrencilerinden
birisiydim. Derslerinizden biliyorum; mesleğinizi seviyor ve bizlere
canla-başla İngiliz Dili Gramerini öğretiyordunuz. Her zaman ders
materyalleriniz elinizdeydi. Baştan aşağıya bize öğretiyordunuz. Çok güzel de
el yazınız vardı. En bilgili ve çalışkan Hocamızdınız. Şimdi söylemek
zorundayım; siz, bana da yardımcı olmuştunuz ve Konya’da bir de iş bulmuştunuz.
“İleri Tercüme Metodları” adlı kitabınızın içeriğinden de bize bahsedin,
lütfen!
Yasin Aslan: “İleri
Tercüme Metodları” talebelik ve hocalık yıllarında öğrendiklerimizin bir
kısmının toplandığı ve tecrübelerimizin paylaşıldığı bir kitaptır. Aslında bir
ihtiyaç üzerine o kitabı yayınladık. Tanıdığım kişiler ve bazı arkadaşlar,
benden onlara kurs vermemi istediler. Kurs veremeyeceğimi söylediğimde bu
sahadaki tecrübelerimizi paylaşabileceğimiz bir kitap hazırlayıp
hazırlayamayacağını sordular. Ben de ikinci isteklerini gerçekleştirebileceğimi
söyledim ve kitabı hazırlayıp bastırdık. Kitap bir hayli ilgi gördü, hatta bazı
üniversitelerde tabiri caizse, tercüme derslerinin el kitabı haline geldi. Geri
dönüşler, yorumlar beklediğimden daha iyi idi. Elbette biz de bundan mutluluk
duyduk.
Ali İhsan Aksamaz: Yeni makale ve/ya kitap
projeniz var mı? Bize yeni müjdeler verecek misiniz?
Yasin Aslan: Allah bize yaşama sevinci verdiği ve bu can bu bedende durduğu sürece
yazmaya, insanlarımızı aydınlatmaya gayret edeceğiz. Her hafta en azından
500-750 sayfa belge ve yazı okuyorum. Allaha şükür, bizde kaynak bol, bu yüzden
de çeşitli konular üzerinde çalışıyorum. Kitap veya makale yazmak sara nöbetine
benziyor; siz istediğiniz zaman değil, içinizden geldiği zaman
yazabiliyorsunuz. Birkaç projemiz var, inşallah kısa zamanda onları
gerçekleştirme fırsatı buluruz.
Ali İhsan Aksamaz: Ben bu söyleşi için size
teşekkür ederim. Baştan aşağıya güzelce sorularımı cevapladınız. Siz de
isterseniz, bu söyleşimizi sonlandıralım. Ancak yine de söyleyecekleriniz
varsa, buyurun, lütfen onlardan da bahsediniz! Allah, çoluk-çocuğunuzla beraber
sizi her zaman mutlu kılsın!
Yasin Aslan: Ali İhsan
Gardaşım, bana düşüncelerimi aktarma fırsatı verdiğin için sana teşekkür
ediyor, başarılar diliyorum.
“Çkinapa
ren Menceli... Oʒ̆k̆edu do ožiramu
ar va ren!”
(Goʒ̆otkvala: Andğaneri musafiri çkimi ren Yasin Aslani. Yasin Aslani ren
dulyamxvenu gamantanerepe çkinişi art-arti. Ti-muşi ren magamantane,
ak̆ademisyeni, magoşogore, mç̆aru, st̆rat̆ejist̆i. Radio Dudmoşletineri Avrop̆a do Radio Dudmoşletinobaşi
Azerbaycanişi Noʒ̆ileşi dudmç̆aru, p̆rogramişi umçane do sp̆ik̆eri rt̆u xolo
emu. Çkvadoçkva jurnalepes gamiçkvineri hemi Turkuli hemiti İnglisuri mak̆elepe
kuğun emus. Yasin Aslanis kuğun gamiçkvineri ketabepeti: “Panturkizmi do
Panislamizmi andğaneri Azerbaycanis”, “Şurimşine Azerbaycani- Yağma koren
K̆arabağis”, “Azerbaycani Mteli Timoşletinobaşi Gzas”, “Azerbaycanişi
Timoşletinobaşi Ok̆vak̆idinu”, “Ağani Demok̆rat̆iuli Rusuli ʒarepe do Turkuli Mʒxade”,
“Masumani Romaşi Jeop̆olit̆ik̆uri K̆vandape”, “Ermenistanişi Tarixi Ok̆ogzas”,
Xazarişi Neftepe - K̆afk̆asiuri Dolok̆ireloba do Turkiye”, “Mencelepeşi Balansi
Avrasias Eçi do maartani Oşʒ̆anuras- Kvint̆eli İstila”, “ʒ̆oxlextimeri
Tercumeşi Suverepe”, “Mpuleri Rabisk̆apeşi Toliten Et̆nik̆uri Grubepeşi Oxenʒales
Xe Gedvuşi Suverepe- Argunişi Ondreʒ̆e Çkinden”, “Tok̆epe Miepek xes okaçapan”,
“Mʒkvit̆uras İmt̆i, Tazis Oç̆opi”, “Çodinoni Okimoloba Omjorek̆eleşa”. 20- 25 ʒ̆ana ʒ̆oxleşen andğaneri dğalepeşen
mtini analizepe kuğut̆u do analizepe muşi ketabepe do mak̆alepe muşiten milletis
gamognapu Yasin Aslanik; ma aya komiçkin.
Emuşeniti emu ğorsoni umçanepe çkimişi art-arti pşinap. Yasin Aslani
k̆ala ar int̆erviu dop̆i ma. Edo muşi biyografi do jeop̆olit̆ik̆uri analizoni
ketabepe muşişen molapşinit çkin. Aya ren çkini int̆erviuşi t̆ekst̆i. Ali İhsan
Aksamazi; 27 VIII 2019)
+
Ali İhsan Aksamazi: Tkvanti ginonan na, ipti
biyografi tkvanişen molamişinit, mu iqven! So yeçkindit? Namu nʒ̆opulapes
igurit? Çileri reti? Berepe do motape giqonunani? Aʒ̆i so skidurt? Mu dulya
ikipt?
Yasin Aslani: Ma dovibadi (1953) vit̆on çxoro oşi do jure neçi do vit̆o sum ʒ̆anas,
noğa K̆arsi-
Sarik̆amişis. Ocaği çkimi ren Arpaçayişi oput̆e
Sosgert̆işen. Ma vik̆itxi geç̆k̆apuroni
do oşkenoni nʒ̆opulape noğa K̆arsi-
Aralik̆is. Dovoçodini Liseşi gamantana-gurapa çkimi noğa T̆ok̆atis. Noğa
Diyarbakirişi Gamantanaşi İnst̆it̆ut̆işi İnglisuri Nenaşi Burmes ogurus kogevoç̆k̆i,
mara noğa K̆onyas dovoçodini gamantana çkimi,
(1977) vit̆on çxoro oşi do sume neçi do vit̆o şkvit ʒ̆anas. Gamantanaşi
İnst̆it̆ut̆işk̆ule, mamgurapalo doviçalişi ma artneri nʒ̆opulas. (1985) vit̆on
çxoro oşi do otxo neçi do xut ʒ̆ana rt̆u, ma imtianis kamapti. Edo eya
imtianişen gecgineri kogamapti. Ed eya gecginobaten, Alamanyaşi noğa Munixis
gedgineri Dudmoşletineri Avrop̆a do Radio Dudmoşletinobaşi
Azerbaycanişi Masaşa dudmç̆aru do sp̆ik̆eri doviqvi; doviçalişi. Aya Radiope itirinu Çexyaşi
Cumhuriyetişi nananoğa P̆rağişa (1995) vit̆on çxoro oşi do otxo neçi do vit̆o
xut ʒ̆anas. Edo emindroşakis, aya dulyas doviçalişi. Vit ʒ̆anaşen ginže oras
aya radios doviçalişi. Uk̆ule nananoğa Ank̆araşen ma micoxes dudnazirobaşi
moadgilobaşi p̆ost̆is oçalişu şeni. Dobadonaş qoropaten, mutu umeşvenuten govonk̆vati
ma. Edo nananoğa Ank̆araşa komepti. (2003) eçi oşi do sum ʒ̆anas t̆ek̆audi
gamapti, emindroşakis sum dudnaziri k̆ala doviçalişi ma aya p̆ost̆is. Çileri
vore do jur bere do jur mota komiqonun.
Ali İhsan Aksamazi: Azerbaycani, Oşke Asiaşi Cumhuriyetepe do
Rusyaşi Federasyonişen ambaroni eksp̆ert̆i ret. Gamiçkvineri mak̆alepe do
ketabepe giğunan. Ma minon, ketabepe tkvanişen bğarğalat, ketabepe tkvanişen
molamişinit, mu iqven! ʒ̆oxle, Azerbaycanişen ambaroni ketabape tkvanişen
molamişinit! “Panturkizmi do Panislamizmi andğaneri Azerbaycanis” coxoni ketabi
tkvani 1990 ʒ̆anas; “Şurimşine Azerbaycani- Yağma koren K̆arabağis” coxoni
ketabi tkvani 1992 ʒ̆anas; “Azerbaycani Mteli Timoşletinobaşi Gzas” do
“Azerbaycanişi Timoşletinobaşi Ok̆vak̆idinu” coxoni ketabepe tkvaniti
gamiçkvinu1992 ʒ̆anas. Sovyetistani dilixvu 1991 ʒ̆anaşi çodinas. Ma komiçkin;
tkvan Sovyetistanişi oraşi do Sovyetistanişk̆uleni Azerbaycanişen ambaroni
mtini sosyaluri, p̆olit̆ik̆uri,
askeruli, ek̆onomiuri; jeop̆olit̆ik̆uri analizepe tkvani ognapt̆it aya ketabepe tkvaniten. 1990-oni ʒ̆anapeşi
geç̆k̆alas, ak̆ademisyenepesti, gamantanerepesti, map̆olit̆ik̆epesti didopeten
mcveşi do ağani jeop̆olit̆ik̆uri xalepeşen ambari va uğut̆es; xoloti va uğunan.
Mara tkvan ʒ̆oxleşen aya, emindroneri ağani jeop̆olit̆ik̆uri xali žirit do ak̆ademisyenepe, gamantanerepe do
map̆olit̆ik̆epes ognapit; edo tkvan hak̆li gamaxtit aya speros. Hemi aya ğirsoni ketabepe tkvani hemiti emindroneri/ aʒ̆ineri ak̆ademisyenepe, gamantanerepe do
map̆olit̆ik̆epeşi ubağine jeop̆olit̆ik̆uri gagnapa şeni muepe gatkvenan tkvan?
Yasin Aslani:
Qoropeli Ali İhsan Cuma çkimi, “çkinapa ren menceli.”
Namtini dulyapeşen dobağine çkinapa va giğut̆anşi, emk̆ata dulyapeşen simadepe
tkvaniti mtini va gaqvenan. Azerbaycani do majura cumhuriyetepeşi mteli
ketabi-gazeta- jurnalepe vik̆itxupt̆i ma
emindros. Emindros aʒ̆ineri steri eya muxurepeşen ambaroni dido k̆oçi va rt̆u.
Emk̆ata ambaroni ar-jur k̆oçişen arteri vort̆i ma emindros. Aşoten maartani
xeşen ambarepe domaqu ma. Moro mu,
çkinapa gaqvanşi, aya va dogibağun; aya çkinapaşi oanalizu do entepeşi noğira oʒ̆iramuti
dogaç̆irnan. Milletis mtini noğira oʒ̆iramu şeniti, k̆ap̆et̆i tudenmoʒ̆opxaşi
mance oqopimu dogaç̆irnan.
Ma ekoni ambarepe tişen k̆udelişa dovik̆itxi
do aşoten ekoni dulyapeşen ambaroni doviqvi. Edo xvala ekoni ambarepe mç̆ipaşaşi
voanalizi do eşoten vognapi. Mexole (22) eçi do jur ʒ̆ana ʒ̆oxleşen eşo p̆ç̆ari
ma: Xazarişi muxuri ok̆oirtasunon milleturi sekt̆orepeşi oşkesya. Aya ambarişi xarit̆ati
gamavoçkvi ma. Muxurişi emindroneri eksp̆ert̆epeşen didok ğula gomiʒ̆k̆edu
simada do zmonas. Eşo dulya va iqven yado idias rt̆es namtinepe. Mara
emindroneri ekoni analizepe çkimi ixorʒelinu tarixişi tes.
Majura k̆elendo, Sovyetistanişi ora rt̆u, emindroneri gamiçkvineri
Sovyeturi odudepe mskvaşa vik̆itxupt̆i do k̆oçepe çkini gok̆uʒxinuşi gzalepe
bgorupt̆i ma. Sovyetistanişi doloxuşen ʒ̆oxleni orape rt̆u; mak̆alepe dop̆ç̆ari do Sovyetistani
dolixvasunan mado vognapi milletis.
Emindrosti negat̆iuri reaksiyonepe momçes namtinepek. Aşo dulya va iqven. Aya analizi realist̆uri
va ren. Mʒudi ren yado ğarğalapt̆es ekoni muxurepeşi emindroneri eksp̆ert̆epek.
Edo amk̆ata eksp̆ert̆işi muk̆onobati
ar-jur vardo, dido rt̆u emindros. K̆omunist̆i coxoni gazeta do ekoni majura
muxuruli gazeta do jurnalepeşen nok̆vatepeten, Sovyetistanişi doloxuşen ambaroni
mak̆alepe p̆ç̆arupt̆i ma xolo. Mara andğaneri ndğaşi dido mağali p̆ost̆epeşen
eksp̆ert̆epek eşo miʒ̆umert̆es:
Gazeta K̆omunist̆işen nok̆vatepeten
mak̆alepe ç̆arup si; aya dulya ren dido oşkurinoni. Giçkit̆as, si cixaşa
mendegoçkvasunonan.
Amk̆ata majura noʒ̆irenepeti
memaçen ma, mara majura ambarepeşen molaşinu dido k̆ai iqven. Aya dulyaşen ak̆onari
oğarğalu domibağunan. Ora miğut̆an do majura dulyapeşen bğarğalat. Qoropeli Ali İhsan
Cuma çkimi, “Oʒ̆k̆edu do ožiramu ar va ren, çkvaneri ren”.
Ali İhsan Aksamazi: “Ağani Demok̆rat̆iuli Rusuli ʒarepe do
Turkuli Mʒxade” coxoni ketabi tkvani 1994 ʒ̆anas do “Masumani Romaşi
Jeop̆olit̆ik̆uri K̆vandape” coxoni ketabi tkvaniti 1995 ʒ̆anas gamiçkvinu. 1995
ʒ̆anas gamiçkvineri ar çkva ketabi çkva kogiğunan. Aya ren “Çodinoni Okimoloba
Omjorek̆eleşa” coxoni ketabi do Jirinovsk̆işen tercume; eşo komiçkin ma. Hemi
aya jur ketabi tkvaniten hemiti Jirinovsk̆işen tercume noçalişe tkvaniten,
ak̆ademisyenepe, gamantanerepe do map̆olit̆ik̆epes mu mesajepe meçamu gint̆es?
Amk̆ata noçalişepe tkvanişen molamişinit, mu iqven!
Yasin Aslani:
Uxelobaşi ambari ren, dobadona çkinişi eksp̆ert̆epeşen
dido ren majurapeşi fik̆irepeşi
matirale; galenepeşi fik̆irepeşi
matiraloba ikipan entepek. Amk̆ata k̆oçepeşi
noç̆arepe do notkvamepe marifeti şinapan namtinepek. Ak̆ademisyenepe,
ağanmordale ak̆demisyenepe,
gamantanerepe do map̆olit̆ik̆epes ok̆itxu dvaç̆irnan maartani
odudepeşen; aya ren irişen beciti. Amk̆ata dulyapeşen ambaroni odudepe ok̆itxu,
oxoʒ̆onu do entepeşen molaşinu şeniti, entepes galenişi nena do tudenmoʒ̆opxaşi mance oqopimu dvaç̆irnan.
Majurapeşen ognuten varna çkvalepeşi ambariten, çkineburi dulyape oxoʒ̆onu,
oanalizu do gzalepe oʒ̆iramu va ren dido pelaperi. Çkvalepeşi noxveneten gzas
gedgitu va domaç̆irnan çkin. Gza çkini oxvenu domaç̆irnan.
Ali İhsan Aksamazi: “Ermenistanişi Tarixi Ok̆ogzas” coxoni
ketabi tkvani kogamaxtu 1996 ʒ̆anas. Ar tuta iqven; İran İslamişi Cumhuriyetişi
mebusepeşen arik “Azerbeycani hak̆li rt̆u, mara çkin Ermenistanis mevumxvacitya
tku. Aya ketabi do em İranuri mebusişi aya notkvame şeni muepe izmont tkvan?
Yasin Aslani:
Oxenʒalepe p̆anda manebra va renan; p̆anda manebroba va uğunan entepes entepeşi
şkas; manebroba vardo, menfaati ren beciti oxenʒalepeşi şkas. İranik ikips ʒ̆ori dulyape dudi muşi şeni. İranişi noxvene
vardo, Turkiye do Azerbaycanişi noxvene monç̆elnan. Azerbaycanik mu qu varna mu
ikips? İranişi noxvenepeşa medginu şeni, İranişi Azerbaycanişi Turkepe, İranişi
Turkepe şeni ʒ̆oxleşen gonʒ̆k̆imero mu qu Azerbaycanik? İranişi Turkepes muç̆oşi
nuşvelu do nuşvelasunon? Azerbaycani ren neftiten xampa; İranişi Turkepes
meşvelu şeni gzalepe va ažireni amk̆ata xampa dobadonas?
Jile molapşini ma, ekoni golakteri
ambarepe onʒ̆uranu şeni, aʒ̆işa çkar mutu va qu do aʒ̆iti çkar mutu va ikips
Azerbaycanik; xveneri çkar mutu va mažiru ma, çkar mututi va mažirasunon ma. K̆aixeşa oxoiʒ̆onen, tkvan
oxenʒale ret na, dvaç̆ironi dulya
qvaginonan; dvaç̆ironi dulya va ikipt na, İrani xvala op̆et̆est̆u gonç̆elnan.
Mtini giʒ̆vat; İranişi et̆nik̆uro
goşobğinu ren dido perpu, amk̆ata dido et̆nik̆oni dobadonapeşi doloxe ʒ̆oxlemxtimu
ren. Andğaneri İranişi maxorobaşi dido Turkepek ʒ̆opxupan. Aya meçkineri mʒxade
ambarişi teten, İranişi et̆nik̆uro goşobğinu ren umosi perpu. Turkepe va rt̆anşi
do mxuci va meçanşi, İranis rejimişi oktiru va aqven. Çodina orapes, namtinepek
İranişi rejimişa yedgites, mara gecginoba va moges entepek, İranişi Turkepek
tiezdimerepes va numxvaces do emuşeni.
Turkepe va rt̆anşi, gecginoba va yeçkindun. Mk̆ule nenaten giʒ̆vat, mtelis k̆usuri
kuğun, mara çkinti uk̆usure va voret,
irişen ʒ̆oxle çkini k̆usuris voʒ̆k̆edat çkin; aya domibağunan.
Ali İhsan Aksamazi: 1997 tariğoni “Xazarişi Neftepe-
K̆afk̆asiuri Dolok̆ireloba do Turkiye” do 2004 tariğoni “Mencelepeşi Balansi
Avrasias Eçi do maartani Oşʒ̆anuras- Kvint̆eli İstila” coxoni ketabepe
tkvaniten ak̆ademisyenepe, gamantanerepe do map̆olit̆ik̆epes mu
jeop̆olit̆ik̆uri ambarepe ognapapt? Mk̆ulo çkinti molamişinit, mu iqven!
Yasin Aslan: Uxelobaşi ambari ren,
aʒ̆ineri gamantanaşi sist̆emi
çkinişen gamaxtimeri k̆oçepes ok̆itxu, oxoʒ̆onu do ambarepe mutepeşi
oanalizuşen ambari va uğunan. Universit̆et̆epe çkinişen gamaxtimeri t̆ezepeşi
muk̆onoba do aya t̆ezepeşi k̆lasifik̆asyoni şk̆elenti itasdik̆inen aya idia
çkini. Majurapeşi noçalişepeşen mexireli noʒ̆ilepeten xveneri ak̆ademiuri
noçalişepeşi muk̆onoba dido manžinu andğaneri ndğalepes; amk̆ata suveriten ak̆ademiuri
noçalişepe manžineren. Dudi çkimişen amk̆ata dulyaşi ambari mekçat tkvanda;
xolo andğaneri ndğas, mağali p̆ost̆oni namtini k̆oçepek tişen k̆udelişa mtelo
ketabi çkimiten ar ketabi gamoçkverenan. Mara xolo am k̆oçepek ketabişi
nanaodude do çkimi coxo va meçerenan ketabi mutepeşişi doloxe. Milleti gopucu
şeni, majura odudepe k̆ala çkimi ketabepeşi coxopeti kogedverenan ketabişi
çodinas. Mara ketabi çkimişen nok̆vatepeşi but̆k̆apeşi nomeri vardo,
majurapeşen odudepe çkimişi coxope meçerenan am k̆oçepek. Majura koçikti ar mak̆ale
çkimi tişen k̆udelişa mtelo gamoçkveren dudi muşişi coxoten; mak̆ale çkimişi
amaxtimoni do gamaxtimonis tito cumle muşi kogedveren do eşo. Am k̆oçikti xolo
coxo çkimişen do mak̆ale çkimişen va molaşineren. Amk̆ata k̆oçepek çkimi steri k̆oçepeşi
noçalişepe ixirnan. Dulya aşo ren. Xocapek amk̆ata k̆oçepeşi t̆ezepe ik̆itxupan
do p̆uani meçapan; am t̆ezxocapek mu ikipan? Entepek muşeni miç̆ipaşaşi dulya
va ikipan? Aya dulyape mtini suveriten ixvenanşi, k̆oçepes majurapeşi emeği
mexiruşi zmona va duskidun.
Aya dulya p̆anda aşo ren mado va
matkven ma, mara xali çkiniti mtelo k̆ai va ren. Xvala ar-jur k̆oçişi mtinobaten, aya sosyaluri
žabunoba va ik̆aren. K̆arta koç̆i, Çkin
mteliti mtibobaşi gzas gedgitu domaç̆irnan. ʒ̆oxle
çkinobas, uk̆açxeti umçanepeşi emeğis oğirsu domaç̆irnan çkin. Amk̆ata
maxiralepeşi ambarepe eşo varna aşo oxoiʒ̆onen. Oncğoreşi dulyapeşen omendranu
dvaç̆irs.
Gamantana do universit̆et̆epe
çkinişi xalik k̆aixeşa moʒ̆irapan çkini sva mteli kianas. Aʒ̆ineri xali çkini k̆ai
maʒ̆oneni, var, k̆ai va maʒ̆onen; aşo matkven ma.
Ali İhsan Aksamazi:
“Mpuleri Rabisk̆apeşi Toliten Et̆nik̆uri Grubepeşi Oxenʒales Xe Gedvuşi
Suverepe- Argunişi Ondreʒ̆e Çkinden” coxoni ketabi tkvani kogamaxtu 2005 ʒ̆anas.
Ketabi tkvanişi dolorenaşen tişen k̆utelişa ambari komiğun ma. Mara xoloti miʒ̆vit;
mu ambarepe meçapt mak̆itxalepe tkvanis? “Tok̆epe Miepek xes okaçapan” coxoni
ketabi tkvani gamiçkvinu 2016 ʒ̆anas. Aya ketabi tkvaniten mu ambarepeşen
molamişinapt? Aya ren çodina ketabi tkvani!
Yasin Aslani: Galenepek Turkiyeşi doloxeni dulyapeşa nodgitupan, galenepes Turkiyeşa
toli kuğunan yado icers eşo-aşo dobadona çkinişi k̆arta k̆oçik, mara aya
dulyaşi isp̆at̆i va axvenen varna aya dulyapeşi ambarepe ognapuşi menceli
entepes va aqvenan. Amuşeniti mpuleri rabisk̆ape, aʒ̆i serbest̆i mcveşi mpuleri
rabisk̆ape do orijinaluri
odudepeten, aʒ̆işa uçkineri “Mpuleri Xepeşi” ambarepe ognapu şeni doviçalişi ma
ketabi çkimiten. Galenepeşi “Mpuleri Xepeşi” aya sist̆emik oktalaps k̆oçepe do
dobadona çkini mado vicer ma. Muç̆oşi geidginu, muç̆oşi içalişeps do muç̆oşi
dudi muşi impulaps, muç̆oşi k̆oçepe çkinişi irade do kunepes xe gedumers, muç̆oşi
namtinepeşi şuri yeç̆opups do namu odudepeten skidun aya sist̆emik. Amk̆ata
dulyapeşi ambarepe vognapi ketabi çkimiten.
Çodinuri oşʒ̆anuraşen
doni, namtinepek t̆k̆obaşa tok̆epe xes okaçapan perdeşi majura k̆elendo. Edo mtini giʒ̆vat; basiti,
mara tesironi ar sist̆emi gedginerenan entepek. Mencelişi şkagurepes kuğunan xeʒaloba
namtini dobadonapeşi doloxe. Eya mencelişi şkagurepek oktalapan aya dobadonape perdeşi majura k̆elendo. Entepek žiropan k̆udeli
grubepe do ocağepe do entepe oteşkilapan trageri gzalepeten. Aşopeten entepeşa
dudi gendrik̆upan emk̆ata k̆oçepek. Dudi gendrik̆eri k̆oçepe onʒ̆opulapan do
lamtinalaşi doloxe ekonomik̆uri mencelişi mance iqvan yado entepes numxvacupan
eya mencelişi şkagurepek. K̆arta p̆olit̆ikuri gubepeşi gamantanerepe do
maktalepe yoçkindaps do entepeşi xeten dobadona oktalu şeni gzalepe gorups aya
mencelik. Molaşineri trageri teşkilatepeşi art-arti ren Masonepeşi Locape.
Çodinuri orapes, xalk̆işa meç̆işu şeni, mʒika rt̆as nati, nek̆nape mutepeşi gonʒ̆k̆es;
aʒ̆i Masonepeşi Locapeşa mak̆aturobaşi ʒ̆ana iqu (18) vit̆o ovro. Entepek muç̆oşi
oteşkilapan, namu simbolepe ixmarnan,
aya simbolepeşi oxoʒ̆onapa, mis ucerapan,
miepes do namu noğiras nuxizmet̆upan;
mk̆ule otkvaluten, Masonoba ar dini ren, trangi mutepeşi mi ren, xvala
Yahudepes nuxizmet̆upan, amk̆ata ambarepe vonapapt, mara maartani xeşen do
mpuleri Masoniş rabisk̆apeten. Çkin bžirit
mpuleri rabisk̆epe. Edo eya rabisk̆epeten, eya teşkilati do majure trageri
cemiyetepeşi xali kogamaxtu mjoraş teşa.
Uçkine k̆arta k̆oçi k̆ala ok̆obu vardo, aya sist̆emi muç̆oşi
geidginu do muç̆oşi içalişeps; aya sist̆emi k̆ala ok̆obu domaç̆irnan. Sist̆emişi
noxvenepeşen ambari va giğut̆anşi, uçkine k̆arta k̆oçi k̆ala ok̆obut; ayati ren
mʒudişi. Uçkine k̆oçepe k̆ala ok̆obuten, ora gogindinun. Uçkine k̆oçepe k̆ala ok̆obuk
çkin mʒ̆k̆upis kodomit̆alepan. Mk̆ule otkvaluten eşo matkven ma; goşogoru, ok̆itxu,
oxoʒ̆onu do oanalizu domaç̆irnan.
Ali İhsan Aksamazi: Ar
çkva noçalişe çkva kogiğunan. Aya ren Azerbaycanişi Turkulişen Turkiyeşi
Turkulişa adap̆t̆asyoni. Ketabis coxons “Mʒkvit̆uras İmt̆i, Tazis Oç̆opi”.
Ramet̆li Baxtiyar Vaxapzadek aya ketabi muşiten mu ambarepe momçapan?
Yasin Aslani: Ramet̆li Baxtiyar
Vaxapzadeşi “Mʒkvit̆uras İmt̆i, Tazis Oç̆opi” coxoni ketabi, Turkiyeşi
Turkulişa adap̆t̆asyoni dop̆i ma. Mtini giʒ̆vat,
ketabişi orijinaluri coxo ren “Şenbe (Sabat̆onişi Serişa Gza)”. Uk̆açxe “Mʒkvit̆uras İmt̆i, Tazis Oç̆opi” coxoten
gamavoçkvi ma. (20) Eçi ʒ̆anağani t̆ariğoni Bak̆uşi
diʒxironi ambarepeşen molaşinaps ketabik.
Azerbaycanişi emindroneri goʒ̆oncğonerepek uç̆andes Sovyetistanişi ordu
dobadonaşa. Mexole(150) usilaxe k̆oçi iğurinu do vit̆oşepeten k̆oçiti
iyaralineret̆u. Baxtiyar
Vaxapzadek tolepe muşiten kožiru aya dulya do dido tesironi ar şiiri ç̆areret̆u. Aya şiiri muşik dido oşkuroni ambarepe momçapan. Mk̆ule otkvaluten,
ketabik eçi ʒ̆anağani t̆ariğoni Bak̆uşi diʒxironi ambarepeşen momçapan. Ar-jur
ndğaşi doloxeti Turkiyeşi Turkulişa govoktiri eya, Allahik aya dulya nesibi moğodu.
Ali İhsan Aksamazi: “ʒ̆oxlextimeri Tercumeşi
Suverepe” coxoni noçalişe tkvani majura noçalişepe tkvanişen çkvaneri ren; mesleğuri
noçalişe tkvani ren. 1980-oni ʒ̆anapeşi geç̆k̆ala rt̆u, mati mamgure tkvanepeşi
art-arti vort̆i Gamantanaşi Fak̆ult̆et̆is noğa K̆onyas. Dersepe tkvanişen
k̆aixeşa komiçkin, mesleği tkvanis qoropt̆it do şurdoguriten mogurapt̆it
İnglisuri grameri. P̆anda dersişi mat̆eryalepes xes giğut̆es tkvan. Tişen
k̆udelişa mogurapt̆it. Dido mskvati xeç̆ara kogiğut̆es. İrişen çkineri do
dulyamxvenu mamgurapale çkini rt̆it. Aʒ̆i otkvaluşi vore; tkvan memişveleret̆it
do ar dulyati komižireret̆it noğa
K̆onyas. “ʒ̆oxlextimeri Tercumeşi Suverepe” coxoni ketabi tkvanişenti
molamişinit, mu iqven!
Yasin Aslani: Mamguroba
do mamgurapuloba çkimişi gamantana-gurapa do tecrubepeşi ar noʒ̆ileten kogamaxtu “ʒ̆oxlextimeri
Tercumeşi Suverepe” coxoni ketabi. Mtini giʒ̆vat, dvaç̆irobaşen yeçkindu aya
ketabi do eşo gamaviğit çkin. Namtini k̆oçepe do manebrapek k̆ursi mak̆vandes.
Edo va govonk̆vati k̆ursi. Emindrosti tecrubepe çkimiten ar ketabi oʒ̆opxu mak̆vandes.
Mati amk̆ata k̆etabi oʒ̆opxu govonk̆vati do aya ketabi eşo gamaviğit. Eşo pkvat
na, aşo ptkvat na, ketabi dido inç̆elinu. Edoxolo odude ketabi iqu namtini
universit̆et̆epes. Ketabişi amk̆ata mskva ambarerepe komomixtu. Moro mu, çkinti
vixelit.
Ali İhsan Aksamazi: Ağani mak̆ale do/ varna
ketabi oç̆aruşi p̆rojepe giğunani? Ağani pukironi ambarepe momçateni çkinda?
Yasin Aslani: Allahik xela momçaşakis do şuri gemdginşa, oç̆aru do k̆oçepe çkini
otanus mevaqonaminon. (500-750) xut oşişen şkvit oşi do jure neçi do vit but̆k̆a
k̆onari rabisk̆a do noç̆are vik̆itxup k̆arta dolonis. Allahis şukuri vuʒ̆umer
ma, dido odude komiğunan çkin do emuşeni. Emuşeniti çkvadoçkva mevzupeşi jin
viçalişep ma. Ketabi do mak̆ale oç̆aru nungaps bendras. Si gint̆aşi var, eya
mogixtaşi, gaç̆aren. Ar-j ur p̆roje komiğun, bolaki gamaçkvaluşi fursat̆i momças
Allahik.
Ali İhsan Aksamazi: Aya int̆erviu şeni dido
şukuri giʒ̆umert ma. Tkvan tişen k̆udelişa mskvaşa nena gemiktirit. Tkvanti
ginonan na, aʒ̆i voçodinat aya int̆erviu çkini! Xoloti tkvan otkvaluşi çkva
mutu çkva giğunan na, eti miʒ̆vit, mu iqven! Allahik bere- bari k̆ala p̆anda
goxelan!
Yasin Aslani: Ali İhsan
Cuma çkimi, ma şukuri giʒ̆umer, zmona do gagnapa çkimişi ognapuşi fursat̆i
momçi do emuşeni, pimpili dixaşa gegixtas.
aksamaz@gmail.com
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder