“Gurcustani”
coxoni ketabi rt̆u miladi Turkiyeşi Gurci Xalk̆i şeni!”
(Goʒ̆otkvala: Andğaneri musafiri çkimi ren Şanver Akini. Şanver Akini
ren dobadona çkinişi k̆ap̆et̆i Gurci Gamantanerepeşen; t̆urist̆iş
goʒ̆oncğoneri ren, t̆urizmiş emektari ren, jurnalist̆i ren, masendik̆e ren,
magamantane ren, magoşogore-mç̆aru ren. Şkvit nena kuçkin. (1977)
vit̆on çxoro oşi do sume neçi do vit̆o şkvit ʒ̆anas İsveç-St̆ok̆holmis
gamiçkvineri “Jurnali Çveneburişi” timçxu rt̆u. Gurcistaniş oxenʒaleşi umçane
Zviad Gamsaxurdiaşi ofiʒialuri matemsile rt̆u Oşkende Yulvas. Şanver Akinik
ixmars Şalva Tevzaže, Sandro İberieli do Saba Artvineli steri žegnepeti.
Gamiçkvineri dido k̆imet̆oni ketabepeti kuğun: “Kartuli Ena/ Kortuli
Nena”, “Kortu Xalk̆işi Tarixi”, “Xçe Kyoleşi Ticareti”, “St̆alinişi Mtini
Skidala” do “Sandroşi Skidala”. Muşi k̆ala ar int̆erviu dop̆i; biyografi
muşişen, gamiçkvineri ketabepe muşişen do Turkiyeş Çveneburi/ Gurci
Gamantanerepeşi mcveşi noçalişepeşen molapşinit. Aya noç̆are ren çkini
noğarğale. Ali İhsan Aksamazi; 07 IV 2020)
Ali İhsan Aksamazi: ʒ̆oxle biyografi
tkvanişen molapşinat do eşo gevoç̆k̆at! So do mundes yeçkindit? Namu
nʒ̆opulapes igurit? Çileri reti? Berepe do motape giqounani? Aʒ̆i so skidut?
Namu nenape giçkinan? Dudi tkvanişen ç̆it̆a- ç̆it̆a molamişinit, mu iqven!
Şanver Akini: Noğa Sinop-
Ayancik̆işi oput̆e Mest̆anişi mahalle Akt̆aşis yepçkindi, dovibadi (1945)
vit̆on çxoro oşi do jure neçi do xut ʒ̆anas. Geç̆k̆apuroni nʒ̆opula – oput̆e
çkimis; oşkenduri nʒ̆opula, lise do universit̆et̆iti doviguri İsveçis. (1965)
vit̆on çxoro oşi do sume neçi do xut ʒ̆anaşen doni İsveçis pskidur. Çileri
vore. Xut bere do ar mota komiqonun. Kortuli, Turkuli, İsveçuri, Norveçuri,
İnglisuri, Alamanuri, İsp̆anyuri nenape k̆ai dereceten, İtal’yanuri do Rusuli
nenapeti ç̆it̆a-ç̆it̆a komiçkin.
Ok̆itxu k̆ai miʒ̆onun. Çkimi ketabxanes k̆arta nenaşen mexole (2.000) jur
vit̆oşi ketabi komiğun. Amerik̆aşi k̆ont̆inent̆işen met̆a, majura mteli
k̆ont̆inent̆epeşi dido dobadonapes gopti.
İsveçişk̆ule Ağani Zelanda dido k̆ai maʒ̆onen. Tunusi do Fasişen
Berberepe do İsp̆anyaşi Bask̆urepe k̆ult̆urulo goşobgori dobadonape mutepeşis.
Fransaşi K̆orsik̆urepeti k̆ult̆urulo goşogoruşa toli komiğun ma.
Ali İhsan Aksamazi: Tkvanti ginonan na,
aʒ̆iti ketabepe tkvanişen molapşinat. Gamiçkvineri xut ketabi giğunan; ma eşo
miçkin: “Kartuli Ena/ Kortuli Nena”, “Kortu Xalk̆işi Tarixi”, “Xçe Kyoleşi
Ticareti”, “St̆alinişi Mtini Skidala” do “Sandroşi Skidala”. “Kartuli Ena/
Kortuli Nena” coxoni ketabi tkvani mundes do so gamiçkvinu? Aya ketabi mu
noğireten gamiçkvinu? Aya ketabi tkvaniten mu ambarepe meçapt?
“Kortu Xalk̆işi Tarixi” coxoni ketabi tkvaniten mu ambarepe momçapt? “Xçe
Kyoleşi Ticareti” coxoni ketabi tkvaniten mu ambarepeşen molaşinapt? Mundes
gamikçvinu aya noçalişe tkvani? “St̆alinişi Mtini Skidala” coxoni ketabi tkvani
mundes gamiçkvinu? St̆alinişi skidalaşen namu ağani ambarepe momçapt? “Sandroşi
Skidala” coxoni ketabi ren ot̆obiyografiuli noçalişe tkvani. Mundes gamiçkvinu
aya ketabi tkvani?
Şanver Akini: “Kartuli Ena/
Kortuli Nena” coxoni ketabi gamaviği (1973) vit̆on çxoro oşi do sume neçi do
vit̆o sum ʒ̆anas; Turkiyes asimile- oğoderi Gurci xalk̆i onʒ̆opulu şeni
gamaviği aya ketabi. Turkiyes do Turkiyeşi gale skideri Gurcepes dido nuşvelu
aya ketabi çkimik.
(540) xut oşi do jure neçi but̆k̆aloni “Kortu Xalk̆işi Tarixi” coxoni
ketabi çkimi şeni, ma goşobgori xut ʒ̆anaş morgvalis do eşo gamiçkvinu
(2014) jur vit̆oşi do vit̆o otxo ʒ̆anas. Ahmet Ozkan Melaşvilişi “Gurcustani”
coxoni ketabi gamiçkvineret̆u (1968) vit̆on çxoro oşi do sume neçi do ovro
ʒ̆anas. Ginže ʒ̆anape golaxteret̆u. Ağani ketabi gamağuşen çkva gza va rt̆u;
aya ketabi rt̆u dvaç̆ironi.
“Xçe Kyoleşi Ticareti” coxoni ketabi çkimi gamiçkvinu (2015) jur vit̆oşi
do vit̆o xut ʒ̆anas. K̆irimiş kyoleşi k̆ont̆rabandist̆epeşi
xeten, Osmanliş kyoleşi turcarepek ikipt̆es xçe kyoleşi ticareti K̆afk̆asya
do Omjore Rusyaşen. Aya ketabi çkimik rabisk̆abeten aya dulyapeşi ambarepe
ognapaps.
“St̆alinişi Mtini Skidala” coxoni ketabi çkimik Rusişi şovenist̆i do Gurcepeşi
duşmani Xruşçovişi mʒudepe rabisk̆apeten ognapaps. Amk̆ata noçalişe ren aya
ketabi. Tavsiye goğodapt, irik ik̆itxas. “Sandroşi Skidala” coxoni ketabi
çkimi iç̆arinu berepe çkimişi guri oxvenu şeni.
Ali İhsan Aksamazi: Ağani ketabiş
p̆rojepe giğunani? Pukironi ambarepe giğunani çkinda?
Şanver Akini: Aʒ̆i emk̆ata p̆roje
va miğun ma, mara Bask̆uri do Berberuli
xalk̆epeşi tarixepe goşobgorup.
Ali İhsan Aksamazi: Aʒ̆iti (1977)
vit̆on çxoro oşi do sume neçi do vit̆o şkvit ʒ̆anaşa oxtimu minon ma. Komiçkin,
(1960-epe) vit̆on çxoro oşi do sume neçoni ʒ̆anepeşi majura gverdişen doni
Turkiyeşi Gurci Gamantanerepeşi noç̆arepe gamiçkvineret̆u Çerkesepeşi/ Olande
K̆afk̆asyalurepeşi jurnalepes. Mara am Gurci gamantanerepe rt̆es uambare
timutepeşişen ʒ̆oxleni Gurci Gamantanerepeşi “k̆ult̆uruli ot̆onomi” noğironi
noçalişepeşen. Xoloti “Gurcustani” coxoni ketabi gamiçkvinu (1968) vit̆on
çxoro oşi do sume neçi do ovro ʒ̆anas, noğa İst̆anbolis. Aya ketabi şeni mu
izmont, hele miʒ̆vit do çkinti dovigurat.
Şanver Akini: Emindros mati “Nabadi/ Yamçi” steri Çerkesuli
jurnalepe vik̆itxupt̆i, goşobgorupt̆i. Didopetenti İzzet Aydemir Begişi xayrani
vort̆i ma.
Gurcustani” coxoni ketabi rt̆u miladi Turkiyeşi
Gurci Xalk̆i şeni. Aya ketabik guri çkimişa dido tesiri oğodu. Edo şurdoguriten
aya ketabi majurapesti mepçi do vok̆itxapi ma.
Ali İhsan Aksamazi: Ahmet Ozkan
Melaşvili do Hayri Hayrioğli mundes içinit?
Şanver Akini: Juriti (1968) vit̆on çxoro oşi do sume neçi do ovro
ʒ̆anas viçini. Edo kart̆ali oç̆arutenti iroras irtibati komiğut̆es.
Ali İhsan Aksamazi: “Çveneburi ” coxoni
jurnali muşeni ʒ̆oxle Turkiyes vardo, İsveçis gamiçkvinu? Namu gzaten mxuci
meçit aya jurnalis?
Şanver Akini: Emindroneri
p̆olit̆ik̆uri ik̆limişi guri şeni, Turkies emk̆ata jurnali gamağu mumkuni va
rt̆u do emuşeni. Eşo iquşiti, İsveçis gamaviğapt̆i do ekolen post̆aten akoni
abonepes mevuncğonopt̆i.
Ali İhsan Aksamazi: Muşeni “Jurnali
Çveneburi” ʒ̆oxle İsveçis, uk̆uleti Turkiye-İst̆anbolis gamiçkvinu?
Şanver Akini: Ar-jur ʒ̆anaş
morgvalis, İsveçis gamiçkvinu şk̆ule, jurnalis t̆iraji dido munžinu.
P̆ost̆aten ekolen akonurepes jurnali oncğunu uimkyane rt̆u do emuşeni.
Eşo iquşiti, jurnali Turkiyes gamağu şeni govonk̆vatit çkin.
Ali İhsan Aksamazi: “Jurnali Çveneburi”
va gamiçkvinu (Vit̆ojur)12 St̆aroşina 1980 (Vit̆on çxoro oşi do otxo neçi)
Askeruli Darbeşi guri şeni. Turkiyeşi mteli muxalefepe steri, Gurci
Gamantanereti userseli doskides. Mara (1993) vit̆on çxoro oşi do otxo neçi do
vit̆o sum ʒ̆anaşa, vit̆o sum ʒ̆anaş morgvalis userseli doskides. Aya
uxonaroba şeni mu izmont tkvan?
Şanver Akini: Askeruli
darbeşi ʒ̆anape rt̆u do aya xalik amk̆ata dulyapes gza va meçapt̆u. Emuşeniti
Gamantanerepe userseli doskides.
Ali İhsan Aksamazi: Turkiyeşi Gurcepes
İmerxevişi Gurculi, 93 Muhacirişi Çveneburepes/ Gurcepes Aç̆araşi Gurculi
uçkinan, mara “Jurnali Çveneburişi Gurculi t̆ekst̆epeti”, “Jurnali Mamulişi
Gurculi t̆ekst̆epeti”, “Jurnali Pirosmanişi Gurculi t̆ekst̆epeti” gamiçkvinu
Gurcistanişi Kartlişi Gurculiten, muşeni?
Şanver Akini: Kartlişi
diyalekt̆ik çkini (2500) jur vit̆oşi do xut oşi ʒ̆aneri oxenʒale do
lit̆erat̆uraşi t̆radiʒia meğalapups do emuşeni. Emuşeni aya dialekt̆i ixmarinu
do ixmarinasunon.
Ali İhsan Aksamazi: Andğaneri ndğas,
Turkiyes Gurculi Nenaşi jur dialekt̆i ixmarinen: İmerxevuli do Aç̆aruli
dialekt̆epe. Gurcistaniş Gurculi Nenasti dialekt̆epe kuğun: Moxevuri,
Mtiulur-Gudamaqruli, Xevsuruli, Pşavuri, Tuşuri, Kartluri, Kaxuri,
İngilouri, Tianeturi Cavaxuri, Mesxuri,
Guruli, İmeruli, Raçuli dialekt̆epe. Antepe renan Gurculi
Nenaşi dialekt̆epe. Mara Lazuri, Margaluri do Svanuri ren Gurculi Nenaşi
dialekt̆epe yado tkumernan. Lazuri, Margaluri do Svanuriti Nena ren, Gurculi
Nena steri. Tkvan mu izmont?
Şanver Akini: Margalur-
Lazuri do Svanuri ren K̆afk̆asuri Nenapeşi Kartluri ocağişen do cuma renan
artimajuraşa. Aya nenape dialekt̆i oşinu ren xilafi. Edo amk̆ata uğnose koçepe
ren şovenist̆i. Mati amk̆ata şovenist̆i k̆oçepe k̆ala dulya va miğun do entepe
feysbuk̆i çkimişen arşvacis gep̆t̆k̆oçup.
Ali İhsan Aksamazi: Andğaneri ndğas, sum
t̆erimi, “Gurci”,“Kartveli” do “Georgian” ar mealoni ixmarinen. Aya
t̆erimepeşi, “Gurci” do “Kartvelişi” cinci munoren? Aya t̆erimi,
“Kartveli” muk̆o oraşen doni ixmarinen? ʒ̆oxle namu muxurişi xalk̆i oʒ̆iru şeni
ixmarinet̆u?
Şanver Akini: P̆ersepek çkin
“Gurci”, miʒ̆umert̆es. “Gurcişi” meali ren “mgeri steri menceloni”.
Gurcepek timutepeşis “Kartveli” uʒ̆umernan. Meali muşiti ren Kartlişi xalk̆i.
“Georgian” ren Yunanuri zit̆a. Meali muşi ren dixaş maxaçkale.
Ali İhsan Aksamazi: Aya ok̆oğarğalu şeni
dido şukuri giʒ̆umert. Ma çkva k̆itxala va miğu.Otkvaluşi çkva nena giğunan na,
eti miʒ̆vit, mu iqven! Xçe pimpili dixaşa gegixtan!
Şanver Akini: Ma Çerkesi, Lazi do mteli K̆afk̆asyaluri cuma
xalk̆apes qoropaten selami do hurmet̆i mevumçinapt. Entepek iroras gecgineri iqvan.
https://shangulishialiihsanaksamaz.blogspot.com/2020/04/sanver-akn-konusuyor.html
http://xvalamgeri.blogspot.com/2020/04/sanver-akn-konusuyor-turkuli-lazuri.html
https://aliihsanaksamaz.blogspot.com/2020/04/sanver-akn-konusuyorturkce-lazca.html