“Lazuri nenaten gamantana maqvat̆u
k̆onna, Turkuli nenati mskvaşa magurat̆u k̆onna, amk̆ata meç̆ireli skidala va
maqvasunt̆u.”
(Goʒ̆otkvala: Andğa, xolo ar sumari
komiqonun. Am sumari çkimi ren Maksut Kesici. Maksut Kesici ren opşa
k̆ult̆uroni k̆oçi. Emus kuğun gurişmeç̆voni do mara gecgineri skidala. Xolo
emuk ikips opşa pelaperi k̆ult̆uruli dulyape. Emu ren art̆ist̆i; mtini giʒ̆vat
na, maxeşnoxvene ren. Edo Maksut Kesicis kuğun xeşnoxvenepe k̆arta speros.
Maksut Kesici ren gemabire; birapapeşi t̆ekst̆epe ç̆arups, gelaçaps do ibirs.
Emuk içalişeps p̆last̆ik̆uri xeşnoxveneşi sperosti; p̆last̆ikuri xeşnoxvenepe
kuğun. Magomorgve ren, magolve ren. Fest̆ivalepe, ok̆oxtalepe ʒ̆opxups do
amk̆ata dulyapapes mxuci meçaps emuk. Edo muşi k̆ult̆uruli k̆ap̆et̆oba va
itkven nenaten otkvaluten. Andğaneri ndğas, Maksut Kesici skidun noğa
Blumingt̆onis, Amerik̆as.Eşo miçkin. Edo ma p̆i ar int̆erviu Maksut Kesici
k̆ala. Aya va ren p̆olit̆ikuri, mara k̆ult̆uruli int̆erviu. Aya ren int̆erviuşi
t̆ekst̆i. Ali İhsan Aksamazi; 25 XI 2018)
+
Ali İhsan Aksamazi: Maksut Begi, so
yeçkindit, so dibadit? Sonuri ret do mi oğlepeşi ret? Mundes dibadit? Mu dulya
ikipt? Muten skidurt? Çileri reti? Berebe giqonunani? Edo aşo gevoç̆k̆at,
tkvani iptineri ndağeşen!
Maksut Kesici: Noğa Rizinişi Dikkaya
(Mek̆aleskiriti) coxoni oput̆es dovibadi, (1957) vit̆on çxoro oşi do jure neçi
do vit̆o şkvit ʒ̆anas. Ocağis (4) otxo bere vort̆it. Mek̆aleskiritişi
geç̆k̆apuroni nʒ̆opulas doviguri maartani sinifi. Edo emk̆ata Amerik̆anuli
oç̆k̆omalepetenti virdit. Eşo komşuns. Aya rt̆u maartani sinifis. Emindrosti,
Ataturkişi renobaşen ambari maqu. Ataturki rt̆u t̆rakt̆ori k̆ala filimis do t̆rak̆t̆ori
geçumert̆u. Aya rt̆u iptineri mk̆ule filmi skidala çkimis, na ma seyri dop̆i.
Aya gonoşine va gomaç̆k̆ondinen ma. Gonoşinepe çkimişen arteriti ren
mjaşmt̆veri. Amerik̆aşi şvela rt̆u aya mjaşmt̆veri emindros. Didi ç̆uk̆epe
kort̆u nʒ̆opulas. Aya mjaşmt̆veris ʒ̆k̆ari uk̆atupt̆es nʒ̆opulaşi didilepek.
Aya ʒ̆k̆ari digubaşi, “mja” xazireli rt̆u. Edo didilepek aya mja k̆op̆aten
domirtapt̆es. Ma aya gonoşine çkimiti va gomaç̆k̆ondinen.
Maartani sinifi şk̆ule, noğa İzmirişa
meptit muhaciri. İzmirişa dibargit. Aya rt̆u (1963) vit̆on çxoro oşi do sume
neçi do sum ʒ̆anas. Noğa İzmiris, ar geç̆k̆apuroni nʒ̆opulas meviç̆ari.
Nananena çkimi Lazuri rt̆u. Emuşeniti mamgurapaleşi notkvamepe va
oxomaʒ̆onet̆u. Ar ndğas, mamgurapalek ar k̆itxala mk̆itxu. Mati, “va mişk̆un”-ya
matku arşvacis. Mamgurapalek aya ognaşi, p̆at̆i aʒ̆onu emus; eşo domaʒ̆onen.
Uk̆ule emuk dişumu do mibecğu. Ar ç̆it̆a mektubi ç̆aru do eya momçu. “Aya
mektubi baba skanis komeçi”-ya miʒ̆u. Mati oxorişa meptaşi, mektubi, baba
çkimis mepçi. Baba çkimik aya ik̆itxu vardoni, mibecğu. İpti mamgurapalek
mibecğu nʒ̆opulas do uk̆uleti baba çkimik mibecğu oxoris. Mara ma va oxomaʒ̆onu
çkimi k̆abaeti; mutuşen ambari va miğun. Mtini giʒ̆vat; ma Turkuli va miçkit̆u
do mamgurapeleşi k̆itxalas Lazuro, nena gevuktireret̆i do mutu var: “Va mişk̆un
(Bilmiyorum)”. Ma Turkuli va miçkit̆u do aya rt̆eren çkimi k̆abaeti!
Mamgurapale do baba çkimik muşeni mibecğes, ma aya va oxomaʒ̆onu. Magurapale do
baba çkimik mu oxoʒ̆ones, mati eyati va oxomaʒ̆oneret̆u. Muşeni amk̆ata domişumes,
va oxomaʒ̆oneret̆u. Emindro şk̆ule oguru va mint̆u nʒ̆opulas. Emuşeni ki,
Turkuli va miçkit̆u do va oxovoʒ̆onapt̆i milletişi Turkuli noğarğalepe do mutu
var. Mitik va memişvelu oxoristi. Emk̆ata xali va uğut̆es. “Oki nʒ̆opulas
oguruşa toli va giğun, emindrosti oçalişuşi re,”- ya tkumert̆u ocağik. Aşoten
gamantanaşi dulya domaçadu. Açkva mamgure va vort̆i ma. Ç̆iç̆it̆a bere vort̆i
mara, oçalişus kogevoç̆k̆i. Eşo-aşo k̆arta speros çiraği viçalişi. Çirağoba
p̆i. Uk̆ule ma Efis Pilsenişi fabrik̆aşi ok̆idus çirağoba vikipt̆i. Aya rt̆u
(1967) vit̆on çxoro oşi do sume neçi do şkvit ʒ̆anas ʒ̆anas. Ma (10) vit ʒ̆anas
viçalişi ek.
Ali İhsan Aksamazi: Ma miçkin, tkvan ret
azimoni. Azimi kogiğunan skidalas. Aya azimiten muepe qvit? Hele entepeti
miʒ̆vit!
Maksut Kesici: iptineri at̆elye çkimi
gomʒ̆k̆i (1977) vit̆on çxoro oşi do sume neçi do vit̆o şkvit ʒ̆anas. (2004) jur
vit̆oş do otxo ʒ̆anaşa, met̆alişi dizaynişi dulyape dop̆i. Ma mint̆u manganaşi
eliyeti maqvas, mara dip̆loma va miğut̆u xes. Ti-mçxupek imtianiten msinces.
Aşoten geç̆k̆apuroni nʒ̆opulaşi dip̆loma maqu.
Ma rk̆inaşi sazi dop̆eret̆i çirağoba
çkimis. Emuten oxomaʒ̆oneret̆u ki, guri do toli komiğut̆u musik̆işa.
Mara va gelamaçamu aya sazi; sersi va
meçapt̆u. Aya dulyaten oxovoʒ̆onu ki, xemaxvencoba komiğut̆u ma abst̆rakt̆uli
xeşnoxveneşa. Ora mek̆ilaşi, ʒ̆oxlenişen opşa vinç̆eli heikelişi xeşnoxvene.
İpti uk̆eroʒxu heikelişi dizainepe dop̆i do uk̆ule eya heikelepe xepe çkimiten
dop̆i. Çkimi noxvene aya heikelepeten, namtini devleturi vana doxmeli
musessesepek uk̆oreʒxu oçukare momçes.
Majura k̆ele musik̆aşi sperosti
şurdoguriten viçalişept̆i do vigurapt̆i do gecgineri viqvi; eşo visimadep. Jur
Lazuri birapa dop̆i ma: “Berepe” do “Karmat̆e”. Entepeşi t̆ekst̆i do musik̆i
ren çkimi noxvene. Edo xolo sum fara int̆ernasyonaluri k̆ult̆uri do neşnoveneşi
fest̆ivalepe p̆ʒ̆opxi ma. Ar oput̆es p̆it aya fest̆ivalepe. Çodina fest̆ivali
rt̆u (2015) jur vit̆oş do vit̆o xut ʒ̆anas t̆u. Eşo ptkvat na, aşo ptkvat na
(2.000) jur vit̆oşi k̆oçi komomixtes fest̆ivalişa; eşo matkven. Fest̆ivalis;
sureti, fot̆oğrafi, xeş noxvenepeşi merçapape p̆ʒ̆opxit; tiyat̆ro dop̆it,
çkvadoçkva k̆onʒert̆epe iʒ̆opxinu. Aya fest̆ivalepeten mu oxvenu mint̆es,
giçkinani?! Oput̆eş milleti, aya temapes gonç̆k̆iru rt̆u çkini noğire. Entepes
skidalaşi çkvadoçkva nostenepe ognapu rt̆u.
Mtini giʒ̆vat, ma oguru mint̆u. Mara
skidalaşi p̆ati xalepek ma aşo gzalepe memiç̆aru do mutu var.
Geç̆k̆apuroni nʒ̆opulaşi dip̆loma
komiğut̆u mara, ar ketabi kobžiraşi, xoloti eya vik̆itxupt̆i. Eşo otkvalu minon
ki,mtini giʒ̆vat; ma oguruşa meraği komiğut̆u. Aya oxomaʒ̆onu do imtianiten
oşke nʒ̆opulaşi do liseşi dip̆lomape maqu, msinces ti-mçxupek do eşo.
Aya dip̆lomape va domibağes.
Universit̆et̆işi imtianişa amapti do gecgineri gamapti. Sosyolojişi burmes mamgure
viqvi. Xoloti mamgure vore universit̆et̆is.
Çili çkimi ren magamantane, emuşeniti
aʒ̆iti ogurus vore ma. Çili çkimişi dulyaşen, ar p̆rojeşi noçalişeten
Amerik̆aşa komoptit jur ʒ̆anas.
Amerik̆asti hemi musik̆i hemiti heikeliş
merçapaten viboder.
Ar endoli komiğut̆u. İnglisuri nena va
miçkit̆u. Aʒ̆i eyati vigurap tamo-tamo. Aʒ̆ineri İnglisuri k̆ursik mendamiqonu
geç̆k̆apuroni nʒ̆opulaşi gonoşinepeşa. Nananenaten, Lazuri nenaten gamantana va
maqu. Edo aya iqu negat̆ifuri fakt̆ori mteli skidala çkimis. Lazuri nenaten
gamantana maqvat̆u k̆onna, Turkuli nenati mskvaşa magurat̆u k̆onna, amk̆ata
meç̆ireli skidala va maqvasunt̆u. Aʒ̆i Amerik̆ulepe k̆ala bğarğalaşi, p̆at̆i
maʒ̆onen, k̆ai va maʒ̆onen. Lai çkimi tvini ren entepeşişen ç̆it̆a, eşo
domaʒ̆onen. Aya xvala çkimi gagnapa va ren. Ar k̆oçis majurapeşi nena va uçkin
na, hemi uquce, hemiti uneneli ren; mati eşo.
Ali İhsan Aksamaz: Maksut Begi; Ma
şukuri giʒ̆umert. Aʒ̆i tkvanti ginonan na, voçadinat aya int̆erviu.
Domibağunan. Tkvan k̆itxalepes mskvaşa nena gemiktirit. Mara tkvan otkvaluşi
mutu giğunan na, miʒ̆vit. Allahik bere-bari k̆ala tkvan goxelan!
Maksut Kesici: Mati dido şukuri
giʒ̆umert aya int̆erviu şeni.
aksamaz@gmail.com
https://shangulishialiihsanaksamaz.blogspot.com/2019/11/musa-karaalioglu-konusuyor-turkce-lazca.html
