“Ogni”
Başarısız Oldu (Mu)?!
Dün oldukça uzun bir aradan sonra önce Harbiye, Taksim
ardından da Kadıköy’e indim. Eski yeni dostları, arkadaşları ziyaret ettim.
Hasret giderdim. Bir yandan tavşan kanı çaylarımızı içtik öte yandan da
gündemden konuştuk. Millî Eğitim Bakanlığı’nın “Lazca Seçmeli ders Müfredatı”nı
onaylamasını değerlendirdik. Dostlarımız son derece sevinçliydi. Derken “Ağani
Murutskhi” adlı iki aylık Lazca gazetenin yayınlandığını duydum. İrfan
Aleksiva’yı telefonla aradım. Kendisinden bilgi aldım. Henüz gazete
dağıtılmamış. Karaköy vapurunu kaçırmak
istemiyordum.
Dostlarla vedalaştım ve Halitağa’dan ayrıldım.
Yolumun üzerindeki “Omjore Kitap Kafe”ye uğradım. Rıdvan dostumuzla kısaca
sohbete daldık. İkramlarda bulundu. Yeni mekânından dolayı kendisini tebrik
ettim; hayırlı işler diledim. Bir süre sonra oradan da ayrıldım. Kısa bir yol
ve vapur derken karşıya, yani bu yakaya geçtim. Eve dönünce de internet
ortamında “Ağani Murutskhi”nin ön sayfasını gördüm; incelemeye çalıştım; mutlu
oldum. Ertesi günü, yani bugünü iple çekmeye başladım. Çünkü İrfan Aleksiva ile
telefonda öğleden sonra gazete bürosunda buluşmak üzere sözleşmiştik
İrfan Aleksiva ile bugün
öğleden sonra “Ağani Murutskhi”nin Taksim, Atıf Yılmaz Sokaktaki idarehanesinde
buluşacaktık. Bugün öğlene doğru kendisinin tam olarak saat kaçta idarehanede
olacağını öğrenmek için aradım. Önemli bir mazereti olduğunu, bugün idarehanede
olamayacağını söyledi. İdarenin açık olup olmadığını, orada başka birinin
bulunup bulunmadığını sordum. Celâl Bey’in orada olduğunu söyledi. Rahatladım.
Demek “Ağani Murutskhi”ye ulaşmak için
artık bir engel yoktu. “Ağani
Murutskhi”nin yanınlanan bu sayısından on adet satın almak üzere, gazetenin
idarehanesine gittim. Celâl Bey, bir misafirin nasıl karşılanacağını, nasıl
ağırlanacağını bilen insanlardan olduğu için, beni hemen buyur etti. Bir köşeye
iliştim. Masanın üzerinde “Ağani Murutskhi”nin bir nüshası duruyordu.
Gözlüklerimi taktım ve hemen gazeteyi okumaya başladım. Büyük bir mutluluk
sardı yüreğimi, aynı “Ogni”nin ilk sayısını almak üzere arkadaşlarla matbaaya gittiğimiz Kasım 1993’deki o akşam üstündeki gibi.
Derken Celâl Bey elinde iki bardak çay ile geldi. Oturdu. Bir yandan
çaylarımızı yudumladık. Öte yandan da “Ağani Murutskhi”den konuştuk. Bunun çok
küçük bir adım olduğunu, ancak çok önemli olduğunu belirtti. Yayın organlarının
önemine vurgu yaptı. Sonra da “Ogni Dergisi”ne göndermede bulundu. Kendisinin,
“Ogni” sayesinde Lazcanın, “celeyrum, cideyrum” olmadığını öğrendiğini ve yine
Lazları da “Ogni” sayesinde tanıdığını belirtti.
Celâl Bey’in, “Ogni”ye
gönderme yapması, beni de “Ogni” konusunda birkaç söz söylemeye yöneltti. Son
zamanlarda kimi makale yazarlarının
“Ogni”nin başarısız olduğunu yazmaya başladıklarını hatırlattım. Bunun da oldukça
kırıcı olduğuna dikkat çektim. Aslında “Ogni”nin oldukça başarılı olduğunu,
hatta “Ağani Murutskhi”nin yayınlanmasında bile “Ogni”nin tuzu, “Ogni”yi
yayınlayanların teri olduğunu belirtme ihtiyacı hissettim. “Ağani Murutskhi”nin
bütün Laz aydınlarını kucaklaması gerektiğine de dikkat çektim. Celâl Bey de
“Ogni”nin alt sayı da çıkmış olsa, bir sayı da çıkmış olsa önemli bir görev
üstlendiğini ve başarılı olduğuna vurgu yaptı.
Bu kısa dostane sohbet ve
fikir alış- verişinden sonra, kendisinden on adet gazete aldım; bedelini ödedim
ve ayrıldım. Çıkarkenin aksine, inerken merdivenleri tercih ettim. Bu bana
düşünme fırsatı verdi. “Ağani
Murutskhi”, bana yıllar önce “Ogni”nin hissettirdiği duyguları hissetirdi.
Sonra “Ogni”nin başarısız olduğunu yazan makaleler geldi aklıma. İrkildim
birden. Düşünmeye başladım. Gerçekten
“Ogni” başarısız mı olmuştu?!
Aslına bakılırsa, ben de
bazen başarısız olduğunu düşünmüşümdür. Bunu yüksek sesle dillendirmişimdir de.
Hatta yazmışımdır. Kuşkusuz bu başarısızlıkla kastettiğim kurumsallaşamamış
olmamızdır, aydınlarımızın bölük börçük halde bulunmalarıdır. Bugün, “Ağani
Murutskhi”nin idarehanesinde Celâl Bey’in söylediklerinden sonra “Ogni”ye,
kendimize haksızlık yaptığımızı düşünmeye başladım doğrusu.
Eve dönünce yakın bir arkadaşla
yaptığımız telefon görüşmesinden sonra da böyle bir makaleyi yazmaya karar
verdim.
Soruyu “Ogni” başarılı oldu
mu veya “Ogni” başarılı olmadı mı, şeklinde sormak oldukça yanlış. Bugün Celâl
Bey’in “Ogni” hakkında söyledikleri beni düşünmeye sevketti bu konuda. Soruyu
şu şekilde sormak daha doğru gibime geliyor: “Ogni” ne kadar başarılı oldu?
“Ogni” ne kadar başarısız oldu? Ben, “Ogni” hakkında öncelikle konuşma ve yazma
hakkına sahip dört kişiden bir tanesiyim. Bu akşam, bu makalemle “Ogni” konusuna
bir nebze olsun açıklık getirmeye çalışacağım.
“Ogni”yi değerlendiriken
yarısı su dolu, yarısı boş bardak misaliyle Polyanacılık oynamayacağım. Çünkü
“Ogni” yalnızca bir derginin ve bu derginin yayınlandığı bir dönemin adı değil.
“Ogni” bugün de devam eden bir dönemin adıdır. İşte bu dönem ya da süreç “Ağani
Murutskhi”nin de ete- kemiğe bürünmesine katkı sağlayan bir süreçtir. O halde
“Ogni” başarız değil!
Öncelikle “Ogni”nin
yayınlanma dönemi üzerinde durmak lâzım: Kasım 1993. 1993’ün sonu. 1993 yılında
nelerin olduğu iyice bir hatırlanmalı. Türkiye’de çok önemli asker- sivil kişilerin gizli- açık suikastlara
kurban gittiği bir yıl. Aynı zamanda faili meçhul cinayetlerin de tavan yaptığı
bir yıl. Bu söylediklerimin ayrıntısına inmek isteyenlere, internette sörf
yapmalarını öneririm. İnternet demişken, o yıl internetin “i”sini bilmediğimiz
ve “cep telefonu”nun bizlerin kullanımında olmadığını da belirtmeliyim. Şimdiki
gibi, arama motorunu gir, bulmak istediğini yaz, ardından da kaynağa ulaş.
Böyle bir lüksümüz, böyle lükslerimiz hiç yoktu. Fotokopi çekimleri de bugünkü
gibi net değildi. Devlet kütüphanelerinde kaynak aramalı, bulmalıydın.
Bulursan, orada saatlerini ve günlerin geçirmeliydin. Eş- dosttan ödünç
kitaplar almalıydın. Bazı kitapları bulmak için araya “hatırlı” dostları
sokmalıydın. Kaynak sıkıntısı vardı. Kitap henüz tehlikeliydi. Kitap okuyan
kuşkulu kişi sayılırdı. Lazlar konusunda yazmak oldukça tehlikeli ve riskliydi.
Yazılarımızı el veya daktilo ile yazardık. Bilgisayar yoktu. Araştırmak, bulmak,
yazmak, yayınlatmaya çalışmak; herşey çok riskliydi. Eşinize, çocuklarınıza
ayırmanız gereken zamanı çalarak kimlik mücadelesine katkı sağlamak
zorundaydınız. Kimi “istihbarat görevleri” şecerenizi alenen araştırır ve
akrablarınızı bile rahatsız ederlerdi. Bütün bu olumsuzluklara rağmen, Laz
kimliğini yaşatmak mücadelesinde, bugüne gençler yetiştirme bilinciyle siz yine
de “Ogni”yi maddi- manevi fedakârlıklarla çıkartmaya çalışırdınız. Yıl 1993
idi. İstanbul Valisi Hayri Kozakçıoğlu, “Gazi Mahallesi failleri” arasında
“Ogni”yi de TV’lerde hedef gösteririr.
Paramız da yoktu. Kıt
imkanlarımızla “Ogni”yi çıkardık; helâl
olsun! Avukat Ahmet Hulusi Kırım (hangi saikle olursa olsun) o dönemde yasal
prosedürlere uygun olarak yazıhanesinin bir bölümünü “Ogni”ye tahsis eder.
Memedali Barış Beşli, 22 yaşında Hukuk öğrencisi bir genç. “Ogni”nin sahip ve
yazıişleri müdürlüğü görevlerini üstlenmek zorunda kalır. Birinci sayıdaki ilk
üç yazıdan dolayı Devlet Güvenlik mahkemesi’nde hakkında dava açılır; ona ne
olacağını ne o ne biz biliriz. Yıl 1993. Faili meçhul cinayetlerin en çok
yaşandığı bir yıl. Birileri bizleri “bir şekilde” izler. İsmail Avcı Bucaklişi
başka bir genç. Fakültede okumaktadır; dergiye katkılar sağlar. Ali İhsan
Aksamaz, bendeniz, “Ogni”ye çeşitli adlarda makaleler yazmakla, çeviriler
yapmakla meşgulümdür.
“Ogni”, çok zor şartlar
altında altı sayı yayınlanır. “Ogni” daha sonra yayınlanamaz. Ancak “Ogni
süreci” bugün de devam eder ve “Ağani
Murutskhi”ye de el verir. “Ogni”den sonra “Kafkasya Yazıları”, “Mjora”, “Sima”,
“Skani Nena”, “Tanura” yayınlanır. Munir Yılmaz Avcı’yı da M. Recai Özgün’ü de
bu süreç ortaya çıkarmıştır. Bugün oturup tek tek saysak, Laz Kimlik
mücadelesine katkı sağlayan kitapların, yazarların adlarını bir çırpıda
sayamayız. O günlerde masanın üzerinde hiçbir eserimiz yoktu. “Ogni Süreci”
devam etmiştir. Özcan Sapan’ın çabalarını küçümseyebilir misiniz? Yayınevi’nin
“Mjora dizisi” de işte bu “Ogni Süreci”nin ürünü. Müzik alanında bugün önemli eserler veren
birçok kişi de “Ogni Süreci”nin ürünüdür. Şimdi soralım: “Ogni” başarısız oldu
mu? Hayır! “Ogni Süreci” başarısız olmadı!
“Ogni Süreci”nin dört mimarı
vardır. Taşın altına eline koyanlar yani. “Ogni”ye hayat verenler,
idarehanesini hiç yalnız bırakmayanlar. Yüksel Yılmaz’ı tanır mısınız? Mehmet
Yavuz Türköz’ü tanır mısınız? Ahmet Hulusi Kırım, bu işleri bıraktı. Şimdi
facerbook’tan artık romantik klipler paylaşıyor. Ancak Memedali Barış Beşli
LKD’nin başkanı. İsmail Avcı Bucaklişi, Lazika Yayın Kollektifinin ve Laz
Enstitüsü’nün belkemiği. Boğaziçi Üniversitesi’nde yarı zamanlı Lazca dersler
veriyor birkaç akademik yıldır. Laz kimlik mücadelesinde önemli bir yeri olan
sayısız esere katkı sunuyor. Millî Eğitim Bakanlığının “Lazca Seçmeli Dersi”
kabul etmesinde kilit rol oynadı. Ben ise, on kadar kitabımı okuyucu ile
buluşturma çabasındayım. Geçen öğretim yılında 30 haftayı aşkın Lazca ders
verdim. Şimdi bu ders notlarını Lazca ders kitabı haline getirdik. Kitap
fuarına yayınlanmış olacak. Lazlara ilişkin konularda onlarca makale yazdım;
yazıyorum.
Şimdi de
soruyorum, “Ogni”, “Ogni Süreci” gerçekten başarısız oldu mu?
İÇİNDEKİLERLE OGNİ KÜLTÜR DERGİSİ
(1993-1994)
Sayı 1/ Kasım 1993:
İçindekiler:
s. 1; Çıkarken: s. 2 (Ahmet Hulusi Kırım); Kendinde/ Kendin Olma Bilinci
Üzerine Düşünceler, Sarigina (Mehmedali Barış) Beşli: s. 3, 4; Dil, Kültür,
Kimlik Sorununa Kısa Bir Giriş, ç̆ut̆a
Noxlams (İsmail Avcı): s. 5, 6; Laz Vakfı Girişim Komitesi'nden Yüksel Yılmaz
ile Görüşme: s. 7, 8, 9; Laz Tekamül-ü Millî Cemiyeti, Tarık Zafer Tunaya: s.
10, 11; Kazakistan'a Sürülen Lazlar, Ocak 1989, Radio Liberty, Çeviren: Hayri
Hayrioğlu: s. 12, 13, 14; Yüzyıl Önce Samegrelo, Yakop Gogebaşvili, Çeviren: Hayri
Hayrioğlu: s. 15, 16, 17; Yüzyıl Önce ç̆aneti,
Zakaria Laşkaraşvili, Çeviren: Hayri Hayrioğlu: s. 18, 19; Lazlar, Yılmaz
Erdoğan: s. 20, 21, 22; Altın Post Efsanesi, Ali İslamoğlu (Ali İhsan Aksamaz):
s. 23, 24, 25, 26, 27, 28; Kültürel Değerler, Haşim Karpuz: s. 29, 30; Laz
Alfabesi, Hazırlayan: Sarigina (Mehmedali Barış ) Beşli: s. 31, 32, 33: Lazca
ve Megrelce Arasındaki İlişki, Faik Ateş (Ali İhsan Aksamaz): s. 34, 35, 36,
37, 38, 39, 40, 41; Txa do Mgeri, (Lazuri p̆aramitepe,
Tbilisi, 1982) Çevirim yazı: Ali İhsan Aksamaz, s. 42; Mç̆araloba: Nani, Uça Biç̆i, ç̆ut̆a Nusa, Biç̆iş
Obiru, Lazuri Oxaçkuşi Birapa, ç̆ut̆a
Karmat̆e, Bunduri Qvai do ‘K̆ak̆ali, Çilik Gyabgart̆u Komocis (Lazuri p̆aramitepe, Tbilisi, 1982), Çevirim yazı: Ali
İhsan Aksamaz: s. 43, 44; Bir Laz Masalı, Of, Ruşen Çakır/ Sarigina (Mehmedali
Barış ) Beşli: s. 45; Lazlar ve Laz Dili İle İlgili Kaynaklar, Sonat Gök (Ali
İhsan Aksamaz): s. 46, 47, 48.
Sayı 2/ Ocak
1994:
İçindekiler,
Ogni'den: s. 1 (Ahmet Hulusi Kırım); Yorum, “Agik Ruhu” ve Yaratılan Görüntü:
s. 2, 3 (Ahmet Hulusi Kırım); Herkes İçin Zor Bir Yıl, Zorunlu Evlilikler
Yürümüyor, Ahmet Hacaloğlu (Ahmet Hulusi Kırım): s. 4, 5; Kolkhida'nin Yeniden
Doğuşu, Yahbab Yakalozi (Kutarba Hayri Ersoy): s. 6, 7, 8; Mürekkebi Kurumadan:
Yorumsuz: s. 9; Nüfus Sayımları Yalan Söyler (Mi?) Hazırlayan: Ali İhsan
Aksamaz: s. 10; Yankılar, Prof. Dr. Yılmaz Altuğ, Abhazya Cumhuriyeti: s. 11;
Kâmüs-ul Alam, Lazlar ve Lazistan, Şemseddin Sami, Çevirim yazı: Fahrettin
Çiloğlu: s. 12; “Laz” Sözcüğünün Kökeni, Ali İslamoğlu (Ali İhsan Aksamaz): s.
13, 14, 15, 16; Nuh Tufanı ve Nuh'un Evlâtları, Faik Ateş (Ali İhsan Aksamaz):
s. 17, 18; Bir Alman Gözüyle Lazlar, Wolfgang Feurstein: s. 19, 20, 21, 22; Bir
Başka Açıdan Lazlar, Fahrettin Çiloğlu: s. 23, 24; Kendini Var Etmenin Yolu,
Var Olmanın Koşullarını Yaratmaktan Geçer, ç̆ut̆a
Noxlams (İsmail Avcı): s. 25, 26; Çalışan Kadının Yaşam Koşulları, Yıldız
Süleymanoğaoğlu: s. 27, 28, 29; Kadınlar İçin (Oxoržalepeşeni), 3a Dutxe (Selma
‘K̆oçiva): s. 30, 31; Bir Kitap, Ortaçağda Abhazlar, Lazlar, Hazırlayan: Ali
İhsan Aksamaz: s. 32; Latin Alfabesinin Zorunluluğu Üzerine, Bedia Leba (Selma
K̆oçiva): s. 33; Nananena Mo Giç̆ondrinam!
Eha Guguli: s. 34, 35; Mç̆araloba,
Hazırlayan: Esat Sarı: s. 36, 37; Korbalaşi Sva, Hazırlayan: Sarigina
(Mehmedali Barış ) Beşli: s. 38; Ndğalepe (Günler), Hazırlayan: Yılmaz Erdoğan:
s. 39; Yeni Yıl, Mʒ̆k̆iriş Ok̆varu, Mjora Ntoli: s. 40; Yüzyıl Sonra Yakalanan
Sıcaklık, Toti Mboli, s. 41; A ʒ̆uluti Bʒižat: s. 42; Anadolu'nun En Eski Halklarından Biri: Lazlar: Wolfgang
Feurstein: s. 43, 44; Ogni'nin Yankıları, Toktamış Ateş, Yalçın Pekşen: s. 45,
46; Okurdan: s. 47, 48.
Sayı
3/ Mart-Nisan 1994:
İçindekiler,
Ogni'den: s. 1 (Ahmet Hulusi Kırım); Mahalli Seçimler Sonun Başlangıcı: s. 2, 3
(Ahmet Hulusi Kırım); Yeni Bir Dünyanın Eşiğinde Batı Narsist Neron'u Oynuyor,
Ahmet Hacaloğlu (Ahmet Hulusi Kırım): s. 4, 5, 6; Kafkasya'da Oyun ve
İhanetler, Dr. Ali Genç (Ahmet Hulusi Kırım): s. 7, 8; Topal Osman: Bir
Kahraman (Mı?), Besa Gunžegza (Ahmet Hulusi Kırım): s. 9, 10, 11; Bizans-Pers
Savaşları, Prokopius, Çeviren:Yılmaz Çebi: s. 12, 13, 14, 15; Çeçenler, Paul
Henze, Çeviren: Gökhan Menteş: s. 16, 17; Be Oxoržalepe Be Dalepe, ʒa Dutxe
(Selma K̆oçiva): s. 18; 8 Mart'ı Kutlarken: s. 19; Anadilin Önemi, Bedia Leba
(Selma ‘K̆oçiva): s. 20; Terminolojik Karışıklıklar, Ali İslamoğlu (Ali İhsan
Aksamaz): s. 21, 22, 23; Yeni Argonotlar Kolkhis'te, Paolo Rossi, Çeviren: Ali
İhsan Aksamaz: s. 24, 25; Kafkaslar ve Mozayik: s. 26; Georgia, Kolkhis
(Lazika) ve İberya Sikkeleri, Hazırlayan: Piki Tutaste (Ali İhsan Aksamaz): s.
27, 28; Atina (Pazar) ilçesi, Hazırlayan: Fatih Yıldız (İhsan Topaloğlu): s.
29, 30; Tiflis Devlet Üniversitesi Bilim Adamları ve Üniversite Görevlilerinden
Bay Edvard Şevardnaže'ye Çağrı: s. 31, 32; Karadenizlilere Küçük Bir Hatırlatma
Ya da Güner Ümit(ler)'e Kısa Bir Cevap, Besim Karadenizli (Mehmedali Barış
Beşli); Yaşar Babalık, Karikatür: s. 33; Anadolu'da Kafkas Metinleri, D. M.
Lang, Çeviren: Ali İhsan Aksamaz: s. 34; Lazca Metinler, Prof. Nik̆o Marr,
Hazırlayan: Faik Ateş (Ali İhsan Aksamaz): s. 35, 36, 37, 38, 39; Mç̆araloba: Fexri Mtanebiva (Fahri Kahraman): s.
40; Padişaişi Bee, Hazırlayan: Sarigina (Mehmedali Barış) Beşli: s. 41, 42
(Moxti, A Zeri Lazi) 43; Korbalaşi Sva, Hazırlayan: Sarigina (Mehmedali Barış )
Beşli: s. 44; A ʒ̆uluti Bžiʒat, Hazırlayan: Sarigina (Mehmedali Barış ) Beşli: s. 45; Bölgesel Radyolar
ve Düşündürdükleri, Sarigina (Mehmedali Barış ) Beşli: s. 46; Ognigate: s. 47;
Okurdan Mektuplar: s. 48.
Sayı 4/
Mayıs-Haziran 1994:
İçindekiler,
Ogni'den: s. 1 (Ahmet Hulusi Kırım); Nasıl Bir Anayasal Vatandaşlık?, Besa Gunžegza
(Ahmet Hulusi Kırım): s. 2; Dünya Ekonomisi ve Türkiye'nin Payına Düşen: İflas,
Ahmet Hacaloğlu (Ahmet Hulusi Kırım): s. 3, 4, 5; İzmir Suikastı-Dikensiz Gül
Bahçesi, Dr. Ali Genç (Ahmet Hulusi Kırım): s. 6, 7; Fareli Köyün Tulumcusu
(Karikatür), Yaşar Babalık: s. 8; Anadilin Çocuk Üzerindeki Etkisi, ʒa Dutxe
(Selma K̆oçiva): s. 9, (Şurimşine Azlağa: Münir (Yılmaz Avcı): 10; Laz
Edebiyatı (Mç̆araloba) Üzerine, Kamil
Aksoylu: s. 11, 12, 13, 14; Tçani ve Laz Bağlantısı, Ali İslamoğlu (Ali İhsan
Aksamaz): s. 15, 16, 17; Lazların Etnik Kökeni, Avukat Şehzat Ayartepe: s. 18;
Çerkesler, Hayri Ersoy-Aysun Kamacı: s. 19; Zan Dili, A. İ. K̆irizia, Çeviren:
Candan Badem: s. 20, 21, 22, 23, 24; Lazuri Tkvanişeni, Bedia Leba (Selma
K̆oçiva): s. 25, 26, 27, 28, 29; Contes Lazes’dan Bir Metin, Hazırlayan:
Sarigina (Mehmedali Barış ) Beşli: s. 30 (Nenaşi Oropa): s. 31; Lazca Metinler,
Prof. Ni’k̆o Marr, Hazırlayan: Faik Ateş (Ali İhsan Aksamaz): s. 32, 33, 34,
35; Osman Nuri, Muxamedi (Muhammet Tunçsan): s. 36; Gürcü Bilmeceleri: s. 37;
Beyaz Tilkinin Gerçek Amacı: s. 38, 39; Bazı Gürcü Aydınlarına Kolay Sorular,
Lot̆i K̆olxurişi (Ali İhsan Aksamaz) s. 40, 41; Birapa: s. 42; Lazuri Grameri,
Cemil Bucaklişi (İsmail Avcı): s. 43; Albaya Mektup Yok: s. 44; Lazuri Nena
(Berepeşeni), s. 45; Mç̆araloba: s. 46;
Okurdan: s. 47, 48.
Sayı 5/
Temmuz-Ağustos 1994:
İçindekiler,
Sarigina (Mehmedali Barış ) Beşli: s. 1; Lazepe So İdasen?, Mustafa Çeçen
(Mustafa Mısır): s. 2, 3, 4; Göç Olgusu Üzerine, ç̆ut̆a Noxlams (İsmail Avcı): s. 5, 6; Çay Tarımı ve
Sosyo-Ekonomik Etkileri, Ahmet Hacaloğlu Kırım: s. 7, 8, 9; Gürcü Halkının
Yiğit Evlâdı: Ahmet Özkan Melaşvili, Faik Ateş (Ali İhsan Aksamaz): s. 10;
Dağıstan ve Türkiye'deki Dağıstanlılar, Semih Seyyid Dağıstanlı: s. 11;
Adige-Dağıstan-Avar Deyim ve Atasözleri, Çevirenler: Kemalettin Özbay, Cafer
Barlas: s. 12; Halkbilimci Wolfgang Feurstein'la Söyleşi, Bedia Leba (Selma
K̆oçiva): s. 13, 14, 15, 16; Gürcü/ Kartveli/ Georgian Terimleri ve Lazlarla
İlişkisi, Ali İslamoğlu (Ali İhsan Aksamaz): s. 17, 18, 19; Qazaqişi Gazeti,
Joakim Enwall, Çeviren: Ali İhsan Aksamaz: s. 20, 21, 22; Egrisi/ Lazika
Krallığının Tarihi, Nodar Lomouri, Çeviren: Ali İhsan Aksamaz: s. 23, 24, 25,
26; Osman Nuri, Muxamedi (Muhammet Tunçsan) s. 27, 28; Fakfuk̆işi Foni, Münir
(Yılmaz Avcı): s. 29; (Karikatür), Yaşar Babalık: s. 30; Lazca Metinler, Prof.
Ni’k̆o Marr, Hazırlayan: Faik Ateş (Ali İhsan Aksamaz): s. 31, 32, 33, 34
(Domilumcu); Mç̆araloba, Sicalepeşi
Destani, Nuri Duduşi, Aktaran: Nurettin Aksoy, (Andğani p̆anda Var Bžirat, Bahadır Keleş) s. 35;
Oroperepeşi Destani, Mecit Çakırusta: s. 36; Berobaşkimişi Ndğalepe, Fatih
Yıldız (İhsan Topaloğlu): s. 37; Tkvanişeni, Bedia Leba (Selma ‘K̆oçiva): s.
38, 39, 40, 41; Lazuri Grameri 2, Cemil Bucaklişi (İsmail Avcı): s. 42, 43, 44;
Karar: Ogni Beraat Etti. s. 45, 46; Okurdan: s. 47, 48.
Sayı 6/ Eylül-Ekim 1994:
İçindekiler, Ogni'den: s. 1 (Ahmet Hulusi
Kırım); Demokratikleşme ve Beklenenler: s. 2 (Ahmet Hulusi Kırım); İslam
Radikalizmi, Refah Partisi ve ABD'nin Yeni Politikaları, Ahmet Hacaloğlu Kırım
(Ahmet Hulusi Kırım): s. 3; Birinci Mecliste Muhalefet, Ziya Hurşit ve Ali
Şükrü, Ahmet Hacaloğlu Kırım (Ahmet Hulusi Kırım): s. 4, 5 (1. Meclis ve
Lazistan Milletvekilleri, Toktamış Ateş): s. 6, 7; Güney Kafkasya'da Karmaşa,
Richard Clogg: s. 8, 9, 10; Kafkasya-Laz Kültürel Dayanışma Komitesi Basın
Sözcüsü Avukat Ahmet H. Kırım'la Söyleşi, Yusuf Aydınlık (Ali İhsan Aksamaz):
s. 11, 12, 13; Yeltsin: Kafkas Halkları Kahramanca Mücadele Etmişlerdir: s. 14;
Svanlar, Osetler, Tatlar, Bedri Habiçoğlu: s. 15; Lak Masalları, Halil Halilov,
Sergo Haydakov, Çeviren: Musa Ramazan: s. 16; Ben Bir Megrelim, Nugzar žožua,
Çeviren: Ali İhsan Aksamaz: s. 17, 18 (Kafkasya Çeçen Dayanışma Komitesi Basın
Açıklaması) s. 19; Abhazya Örnek Olabilir, Hasan Topaloğlu: s. 20, 21, 22; Bir
Kitap: Rus Gözüyle Kafkasya ve Kafkasyalılar, Hazırlayan: Sonat Gök (Ali İhsan
Aksamaz): s. 23; Lazuri ç̆anda (Laz
Düğünü, Bedia Leba: Selma K̆oçiva): s. 24, 25, 26, 27, 28, 29; Başköy,
Ortacalar Köyü, Konaklı Köyü, Arhavi/ Artvin: 27 Eylül 1986 (I), Kenan İskender
s. 30, 31 (Oxoriçkini, Münir Yılmaz Avcı) s. 32; Eski/ Yeni İsimleriyle Yöre
Yöre Doğu Karadeniz, Faik Ateş (Ali İhsan Aksamaz): s. 33, 34, 35, 36; Lazuri
Tkvanişeni, Bedia Leba (Selma K̆oçiva): s. 37, 38, 39; Sayılar, Aylar,
Mevsimler, Günler, Mecit Çakırusta: s. 40; Lazuri Grameri, Levent Sezgin Genç:
s. 41, 42; Laz Atasözleri, Guram K̆art̆ozia, Hazırlayan: Faik Ateş (Ali İhsan
Aksamaz): s. 43; Laz Bilmeceleri, Guram K̆art̆ozia, Hazırlayan: Faik Ateş (Ali
İhsan Aksamaz): s. 44; Laz Böreği ve Ekmeğaş, Levent Sezgin Genç: s. 45;
Karika-Lazuri (Karikatür),Yaşar Babalık: s. 46: Okurdan Mektuplar: s. 47, 48
(Badi, Mesut Aşkın, Çeviren: ç̆ut̆a
Noxlams: İsmail Avcı).
Ali İhsan Aksamaz, Yusuf Bulut. com ,12. O9. 2013
aksamaz@gmail.com